- F.
- Th.
- Bl.
- S.
- Dc. (s.
- v.
- dirae)
I.
propr. złowieszczy, niepomyślny, nieszczęsny,zgubny; fatalis, sinister, tristis, calamitatem portendens
1.
de malis ominibus (v.
gr. cometa, fato).
2.
de imprecationibus, incantationibus sim.: niesamowity, czarodziejski; horridus, magicus, quiincantatoris est (saec. XV—XVI). Inde
subst.
dirae,,
-arum
f.
przekleństwo, złorzeczenie, czary, zaklęcia; exsecratio, devotio, detestatio, imprecatio, incantatio (saec. XVI).
II.
transl.
A.
(praevalente notione terrendi, horrorem faciendi) straszny, okropny, budzący grozę, okrutny; abominandus, atrox, terribilis, horribilis, immanis, crudelis, pessimus
1.
de rebus
a.
concr.
(v.
gr.
de
carcere, custodia, vinculis, vulneribus
sim.).
b.
abstr.
(v.
gr. de calamitate, certamine, hostilitate, ira, libidine, meditatione, servitute, tyrannide).
Constr. abs. vel sq. dat.
2.
de hominibus et animalibus: okrutny, dziki, srogi, groźny; crudelis, ferox, trux, terribilis, immanis, saevus. Inde
3.
subst.
dira,,
-orum
n.
okropność, okrucieństwo, rzeczy przejmujące grozą; crudelitas, immanitas, atrocitas.
N. glossam Pol.
RFil XXII p. 19 (a. 1466) : d-a minatur «ocrudnosczyamy».
B.
(praevalente notione nocendi)
subst.
dirum,,
-i
n.
trucizna, jad;
virus, venenum
NIC. POL. p. 68, v. 382 : arte repressa uiri curat violentia d-i in vim virtutis conuersa.
Ib. v. 394 : fit virtus (ed. virus) d-i uis, medicina viri.