General
Full Entry
More

DIGNITARIUS

Grammar
  • Formsdignitarius
  • Etymology dignitas
  • Inflectional type -ii
  • Part of Speechnoun
  • Gendermasculine
Meaning Outline
  • med. magistratus maior (regionis alicuius, regius vel ecclesiasticus)
    • α.
    • β.

Pełne hasło

DIGNITARIUS, -ii m. (dignitas)
  • S.
  • B.
  • L.
  • N.
wysoki urzędnik, dostojnik, dygnitarz (ziemski, królewski lub kościelny); magistratus maior (regionis alicuius, regius vel ecclesiasticus)
KodMp II p. 286 (a. 1280) : mandauimus (i. dux Cracoviensis ) d-jis nostris veluti Bronisio castellano... Petro iudici curie ... vt dislimitarent hereditatem nostram quam eciam Swanthopelconis.
KodPol I p. 128 (a. 1288) : si aliquem prepositum ecclesie ... Blonensis contigerit ... occasione ... iniuriarum coram nobis (i. duce ) et ... d-ijs judicio ducali presidentibus contendere ... eundem prepositum ... a penis ducalibus ac omnium et singulorum d-orum nostrorum quittamus.
Ita vulgo usque ad saec. XVI med. Glossae Pol.
ArPrawn VIII p. 109 (a. 1411) : Pacossius de Tharnow, dignitarius alias «stolecznik» Czirsky.
RFil XXV p. 157 (a. 1450) : d-us «czestnik».
KodMaz(L) p. 221 (a. 1454) : nulli eas multas de numero dominorum nostrorum honoratorum siue d-orum vulgariter «czesnykom» nisi nobis ... soluere teneantur (cf. GLb p. 31).
KH I p. 416 (a. 1501) : d-ii terre eiusdem «czesnyczy».
Syn.
honoratus ( ArHist XI p. 388, a. 1427 ; KodMaz(L) p. 221, a. 1454) ;; opp. officialis ( StPPP III p. 10 ; Lites II p. 270, a. 1413 ;et saepe). Additur
α. regni, regis ( ArPrawn VIII p. 137, a. 1416 ; RachJag p. 529, a. 1419) , ducatus (Masoviae: AKapSądIII p. 150, a. 1510 ; item dominae ducissae ib. p. 24, a. 1466) , terrae (-arum) ( ArPrawn VIII p. 107, a. 1411 ; JusPol p. 220, a. 1420 et saepius; simili sensu in terris Prussiae: CodEp III p. 406, a. 1492 ; terrestris: CorpJP II I p. 5, a. 1506 et saepius; item officii terrestris vel castrensis: StPPP III p. 106 ).
β. saecularis ( DokMp II p. 76, a. 1427 et saepius), spiritualis ( AKapSąd II p. 72, a. 1499 et saepius).
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)