General
Full Entry
More

DESINO

Grammar
  • Formsdesino
  • Etymologyancient Latin
  • Inflectional type -ere, -ivi (-ii), -itum
Meaning Outline
  • I. terminari, finem capere.
    • a. e conspectu abire
    • b. deesse, deficere
    • c. corruere
    • d. abire, decedere
  • II. cessare (facere), desistere ab aliqua re, intermittere aliquid.

Pełne hasło

DESINO, -ere, -ivi (-ii), -itum
  • F.
  • Th.
  • Bl.
  • S.
[part. praes. desiens cf. infra 410,8.]
I. intrans. kończyć się, ustawać; terminari, finem capere.
N. rhet.
similiter desinens podobne zakończenie kilku członów zdaniowych lub zdań, rym; homoeoteleuton
StPPP X p. 47 (saec. XV in.in): colores verborum ... repeticio ...similiter cadens, similiter d-ns.
Ib. p. 53 : similiter d-ns duarum diccionum inmediate se sequencium unam et eandem terminaciones excusabat.
Cf. Th. V 1,723,61 sqq. Occ.
a. (de astris) znikać; e conspectu abire
DŁUG. Hist. II p. 393 : eo comete ...d-nte... animalium... mortalitas secuta est.
Ib. V p. 227 : Romae... cometes apparuit, quo d-nte... gravissima pestis ... invasit.
b. zabraknąć; deesse, deficere
StSyn III p. 4 : si infantuli propter mortis periculum ... presbytero ad baptizandum nequeunt presentari, a masculis astantibus vel illis d-ntibus a feminis baptizentur.
KH X p. 787 (a. 1367) : filii ... omnia bona ... obtinebunt, quod si ... filii d-issent vel quovismodo decederent, extunc filie eorum ... iure ... gaudebunt.
Ita saepius.
c. upadać; corruere
UrkBBr p. 147 (a. 1285) : ut non d-at ecclesia, sed ad statum, in quo fuit primitus ... reformetur.
d. odchodzić, ustępować; abire, decedere
Visit. p. 45 (a. 1511) : eo sculteto ... de medio sublato aut e scoltetia aliqualiter d-nte, alii successores ipsius ad onera ... erunt astricti.
StKapWł p. 159 (a. 1535) : post electionem novi procuratoris eorum canonicorum procurator desiens... omnia... retenta debita... exigat.
Constr.
a. abs. b. sq. ab. c. sq. ex cf. d. sq. in c. acc.
N.
in fugam :
BRUNO Pass. p. 194 : victores in turpem fugam d-unt.
e. sq. part. praes.
KodKKr I p. 213 (a. 1339) : bona facientes non d-ant, sed spe consolacionis ad meliora ... incitentur.
II. trans. zaprzestać czegoś,przerwać, zaniechać; cessare (facere), desistere ab aliqua re, intermittere aliquid.
Constr. sq. inf. N.
a. a pugna :
MPH II p. 102 (Herbord) : interea socios se agnoscentes illi a pugna d-erunt (pro destiterunt).
b. act. pro pass.
Tom. VI p. 217 (a. 1523) : ut, si quid tale accideret, quod maiestas sua nollet ... nihil per illam d-visse, quominus accideret, judicari possit.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)