General
Full Entry
More

CONSTANS

Grammar
  • Formsconstans
  • Etymologyancient Latin
  • Inflectional type -ntis
Meaning Outline
  • I. firmus,fortis, qui sibi constat.
  • II. firmus, solidus, stabilis, diuturnus, continens, continuus; de fama: zgodny; concors.
  • III.
    • 1. + in constanti illico, statim
    • 2. + pro constanti constanter, perpetuo

Pełne hasło

CONSTANS, -ntis adi.
  • F.
  • Th.
  • Bl.
  • S.
  • A.
I. de hominibus eorumque animis: niewzruszonych zasad, stały, konsekwentny, silny, niezłomny; firmus,fortis, qui sibi constat.
N. de
pectore ( CRIC. p. 38, v. 45 ).
Iuxta ponitur
fidelis ( KodMp I p. 176, a. 1311 et saepius), fortis ( *CodEp III p. 233, a. 1476).
II. de rebus: trwały, ciągły, nieustanny, nieprzerwany, wytrwały; firmus, solidus, stabilis, diuturnus, continens, continuus; de fama: zgodny; concors.
Iuxta ponitur
fidelis ( KodWp I p. 508, a. 1284 et saepius), firmus ( Lites II p. 458, a. 1411 et saepius).
N. de re concr.
trwały, wytrzymały; solidus, validus
Tom. XIV p. 598 (a. 1532) : si ... aliquae pixides in proba c-es non fuerint, eas ipse pixidarius suis impensis de novo facere debebit.
Ib. supra elaboratas, probatas et c-es pixides.
III. locut. adv.
1. in constanti od razu, na miejscu, bezzwłocznie; illico, statim
KsgPrzem II p. 21 (a. 1447) : dictus Michal ... in c-i fecit plenipotentem Lorencz ... ut dicta omnia suprascripta coram iudicio bannito conscriberentur.
2. pro constanti stale, wytrwale, niezmiennie; constanter, perpetuo
*CodVit p. 446 (a. 1419) : pro quo nos ... noverit vestra serenitas pro c-i attentius inclinatos.
DŁUG. Hist. II p. 408 : Martha ... pro c-i astruebat etiam tunc ex corpore suo ... fragrantiam ... ocioris ... manasse.
Ib. IV p. 250 : tenet pro c-i ... Wladislaus Poloniae rex et id ingenue asseverat, quod etc.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)