General
Full Entry
More

CONSONUS

Grammar
  • Formsconsonus
  • Etymologyancient Latin
  • Inflectional type -a, -um
  • Part of Speechadjective
Meaning Outline
  • I. concors, unum sonans, praec.
  • II.
    • 1. + iuri naturae veritati virtuti rationi congruens, v. gr.
    • 2. conveniens.

Pełne hasło

CONSONUS, -a, -um
  • F.
  • Th.
  • Bl.
  • S.
  • A.
[acc. sg. consonem:
AGZ XVII p. 134 (a. 1477) : ad requisitionem et peticionem consonem et iustam.]
I. zgodny, jednobrzmiący; concors, unum sonans, praec. linguae ( DŁUG. Hist. IV p. 3 ) , mandata ( PAUL. CR. p. 31, v. 511 ), responsio ( DŁUG. Hist. I p. 111 ) , unio inter dissonantia ( KADŁUB. p. 210 ).
II.
1. zgodny z czymś, odpowiadający czemuś; congruens, v. gr. iuri ( ArPrawn I p. 16, saec. XV) , naturae ( ib. V p. 491, saec. XV exeunte ), veritati ( WŁODK. Op. p. 421 ) , virtuti ( KADŁUB. p. 44 ), item rationi :
KodWp I p. 395 (a. 1273) : cum sit iuri consentaneum, racioni c-um tam firmo federe ... sopire discordias.
Ita saepissime.
2. odpowiedni, właściwy; conveniens.
N. de concr. i. q. aptus, idoneus
PP II p. 111 (a. 1450) : libertatem excidendi robora ad huiusmodi edificia valentia et c-a.
Syn. et iuxta posita ad
1—2: aequus ( StPPP III p. 41, a. 1504 et saepius), condecens ( PommUrk III p. 269, a. 1296) , (con)dignus ( KodWp II p. 445, a. 1331 ; AGZ V p. 206, a. 1461) , consentaneus ( KADŁUB. p. 44 ; KodKKr I p. 94, a. 1272 ;et saepius), consuetus ( KodMp I p. 241, a. 1336) , iustus ( Lites I p. 114, a. 1339 et saepissime), proprius ( AKapSąd II p. 39, a. 1418) .
Constr.
a. abs. b. sq. gen.
SchlUrk p. 437 (a. 1298) : ratio veritatis c-a.
ArHist V p. 187 (a. 1430) : peticionem fore iuris c-am.
Ita saepius. c. sq. dat. d. sq. in c. abl.
KADŁUB. p. 236 : c-um in omnibus consensum.
KodMp I p. 241 (a. 1336) : velud in alijs uillis ... est c-um et conswetum.
e. sq. inf. cf.
PommUrk III p. 269 (a. 1296) : sit Christianis condecens et c-um veritati visae ... testimonium perhibere.
HKap p. 422 (a. 1490) : petitionibus ... justis et fieri c-is.
f. sq. enuntiato finali
KodWp II p. 445 (a. 1331) : dignum est et racioni c-um ... ut etc.
KodPol I p. 210 (a. 1354) : racioni c-um videtur ... ut etc.
Ita saepius.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)