General
Full Entry
More

COAPTO

Grammar
  • Formscoapto
  • Etymologyancient Latin
  • Inflectional type -are, -avi, -atum
Meaning Outline
  • I.
    • A. propr.
      • 1. coagmentare, coniungere, affigere.
      • 2. adiungere, addere
    • B. transl.
      • 1. conformare, accommodare, aptum reddere.
        • a.
          • α. + nomen alicui sibi i. q. dare
          • β. + aliquid usui possidendum accipere
          • γ.
        • b.
      • 3. comparare, conferre.
      • 4. dicta interpretando ad aliquid referre.
  • II. parare, conficere

Pełne hasło

CO-APTO, -are, -avi, -atum
  • F.
  • Th.
  • Bl.
  • S.
  • Dc.
  • BJ.
  • N.
I.
A. propr.
1. przytwierdzić, połączyć, spoić; coagmentare, coniungere, affigere.
Constr.
a. sq. dat. b. sq. in c. acc.
2. dołączyć, dodać; adiungere, addere
AGZ VI p. 226 (a. 1496) : litere c-te ... ad literam principalem.
B. transl.
1. dostosować, przysposobić, dobrać; conformare, accommodare, aptum reddere.
a. res.
N. locut.
α. nomen alicui nadać imię; i. q. dare ( DŁUG. Hist. I p. 524 ; id. Op. p. 10 ). ;Etiam sibi :
VITELO Persp. p. 128 : lumen ... sibi nomen radii c-at.
Inde sensu latiore i. q. reddere, referre
DŁUG. Op. p. 546 : genus unicuique episcoporum c-re curabo (sc. auctor ), mores, ingressum, excessum et sortem.
β. aliquid usui wziąć w posiadanie; possidendum accipere
KodWp III p. 371 (a. 1372) : curiam ... comparavimus, nostro usui ... penitus c-ndam (cf. ib. p. 559, a. 1385).
γ. animum ad pacem et concordiam ( *Lites II p. 364, a. 1341 ; cf. Dogiel IV p. 67 ).
Item
cor suum supernis affectibus ( DŁUG. Op. p. 18 ). Pass. et refl. stosować się, być odpowiednim; aptum esse
VITELO Opt. p. 200 : in omnibus speculis concauis hęc demonstratio potest c-ri (cf. ib. p. 371).
CodVit p. 851 (a. 1429) : tempus primi termini se negociis nostris non c-at (cf. KodLit p. 336).
Cf. Th. III 1387,63 sqq.
b. homines.
N. sensu praegnanti
celebrantes canonicos pilnować kolejności, w jakiej kanonicy mają odprawiać nabożeństwa; ordinem, quo divina peragere debeant, custodire.
DŁUG. LibBen I p. 97 : vicecustodes habent munus ... celebrantes canonicos in altari maiori c-ndi.
Praec. refl. et pass. , v. gr. beneplacitis, desideriis alicuius (
*ArHist IV p. 17, a. 1278 et saepius), ), item ad oboedientiam ( *Theiner I p. 332, a. 1330) , ad iura ( KodMp II p. 229, a. 1313) , ad consequendam indulgentiam ( ^KodKWil I p. 234, a. 1451 ; cf. *Theiner II p. 86 ).
3. porównywać, zestawiać; comparare, conferre.
4. odnosić do czegoś, stosować (wypowiedź); dicta interpretando ad aliquid referre.
Constr. ad
1—4: a. sq. dat. b. sq. ad.
II. przygotować, sporządzić; parare, conficere
KodWp II p. 5 (a. 1307) : octo lapidibus sebi ante altare monasterii ... unum lumen perpetuum debeat c-ri.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)