- F.
- Th.
- Bl.
- S.
- Dc.
- BJ.
- A.
- N.
I.
A.
propr.
1.
de voce: jasny, wyraźny, doniosły;
expressus, planus, apertus.
2.
de visu: jasny, bystry; perspicax, acutus.
Syn.
vivax (
CALLIM. Greg.
p. 216
).
3.
de luce diei: jasny, biały, jaśniejący, rzucający blask; lucidus, splendidus, candidus.
N.
pogodny;
i. q. serenus
ArPrawn I p. 188 (saec. XV) : c-a dies Pauli denotat fertilitatem anni.Meton. de variarum rerum splendore, colore sim., v. gr. de margarita (syn. candida: MARTIN. OP. Serm. fol. 214b ), vino ( NIC. POL. p. 154, v. 8 ), corpore, pectore ( DŁUG. Hist. V p. 238 ; IO. V1SL. p. 174, v. 25 ), ; vultu ( CodEp II p. 100, a. 1418).
Occurrit in locorum appellationibus
DyplMog p. 7 (a. 1229) : monasterio de C-a Tumba.
KodWp I p. 210 (a. 1245) : ab Albo Luto recte ad C-um Montem.
DŁUG. LibBen I p. 23 : ad monasterium C-ae Tumbae alias «Mogila».
B.
transl.
1.
a.
wyraźny, jasny, zrozumiały; apertus, planus, expressus.
Opp.
obscurus (
DyplMog
p. 31, a. 1288
; cf.
AKapSąd II
p. 332, a. 1496)
.
N. sensu act.
MPH IV p. 844 (a. 1352) : c-um intellectum in sacra theoloya ... conquisiuit.
ArSang V p. 93 (a. 1516) : c-i mente et corpore existentes.
b.
jawny, widoczny, manifestus, patens.
N. locut.
clara facie
otwarcie; palam, manifeste
ArHist III p. 53 (a. 1463) : Gambala volens defendere suam honestatem et probitatem venit personaliter et c-a facie querelam posuit.
2.
sławny, głośny, dostojny, znakomity; insignis, illustris, nobilis, excellens, egregius.
Syn.
nobilis (
DŁUG. LibBen I
p. 174
;
StPPP VII
p. 471, a. 1492)
;, conspicuus (
IANIC.
p. 6, v. 66
).
N. superl. loco appellationis (ita iam apud antiquos: cf.
Th. III
1275,14 sqq.).
Constr.
a.
abs.
b.
sq.
abl.
c.
sq.
gen.
Tom. III p. 140 (a. 1514) : Augustinus et ... posteri ... tanto aptiores ejusmodi honori ... se facient, quanto magis virtutum insignium se c-os reddiderint.
d.
sq.
in
c.
abl.
NIC. BŁ. Serm. I p. 49 : vt sint c-i in notitia scripturarum ad modum prophetarum.
II.
1.
propr. czysty; purus
ArHist V p. 416 (a. 1415) : c-is calidisque cibis potiaris.
2.
transl. nieskazitelny, uczciwy, świetlany;
candidus, purus, perfectus, probus.
N. locut.
α.
de mortuis
KodMp II p. 99 (a. 1255) : pro remedio ... anime patris nostri c-e memorie (cf. ib. I p. 52, a. 1257; KodPol I p. 78, a. 1257).
Ib. III p. 22 (a. 1337) : Lestconis c-e memorie olim Cracouie ... ducis.Ita saepissime.
β.
clara fide
uczciwie; honeste
PrzywKr p. 2 (a. 1324) : promittimus et spondemus firmiter, fide c-a absque dolo quolibet.
AH XXXIV p. 157 (a. 1532) : dilecti pariter vixerunt feliciter fide c-a (cf. Th. III 1273, 50 sqq. ).