- F.
- Th.
- Bl.
- S.
- BJ.
- A.
I.
propr. walczyć, wojować, toczyć wojnę; bellare, contendere, dimicare.
Constr.
a.
abs.
b.
sq.
dat.
commodi
Tom. XIV p. 107 (a. 1532) : sed vivit Christus agonotheta noster, cui c-amus(alluditur ad Vlg. 2 Tim. 2,5 sq. )
c.
sq.
acc.
,
v.
gr. certamen (e
Vlg.
2 Tim. 4,7
* KodWp I
p. 55, a. 1207
;
VAd
p. 218
)
, arma (
ArHist XII
p. 370, a. 1344).
d.
sq.
in (contra)
aliquem.
e.
sq.
pro.
f.
sq.
locut.
adv.
,
v.
gr. ex equo (
CodEp I 2,
p. 251, a. 1471).
N. locut.
in alea
grać w kości; alea ludere
Tom. XII p. 201 (a. 1530) : venirem in alea c-turus.
II.
transl.
1.
współzawodniczyć, ubiegać się, starać się o coś; aemulando
contendere.
Constr.
alicui, cum aliquo
a.
sq.
abl.
(limitationis vel modi).
N. locut.
pignore
zakładać się z kimś; sponsionem cum aliquo facere.
b.
sq.
inf.
c.
sq.
enuntiato finali.
2.
kłócić się, toczyć spór (zwł. w sądzie); litigare, rixari (praec. in iudicio).
N. glossas Pol.
KsgGrWp I p. 200 (a. 1394) : monachipro rota c-bant invicem «swadzili sze».
TPaw IV p. 460 (a. 1391) : ego non c-o «ne przo» pro meis nuris.
Syn.
strenuare (
Lites II
p. 238,
a. 1413).
Constr.
pro (de) aliqua re
a.
sq.
cum.
b.
sq.
inter.
c.
sq.
pro:
TPaw IV
p. 460
cf.
supra 12.
3.
sprzeciwiać się, opierać, stawiać opór; resistere, adversari, rupugnare
ArHist V p. 246 (a. 1332) : tacte mulieres per ipsos inpudice ... cum c-entur et erubescant.
N. iur.
AGZ XII p. 56 (a. 1439) : si partes non concordaverint ... extunc in aliis terminis hocidem ius habebunt ante se, iuri ipsorum nichil derogando et c-ndo.
Part. praes. loco adi. :
przeciwstawny, przeciwny, sprzeczny; oppositus, contrarius
DŁUG. Op. p. 256 : Cunegundis ferventem undam ... sudoribus apposuit, graviores perpessura cruciatus algoris, postquam in guttas vapore concretas vis gelidi spiritus c-nti rabie grassaretur.