- F.
- Th.
- Bl.
- S.
- Dc.
- B.
- A.
I.
propr. łańcuch;
vinculum e conexis anulis compositum.
N. glossam Pol.
RachJag p. 34 (a. 1389) : k-as ferreas dictas «lanczuchy».Cf. KsgKaz p. 567 (a. 1401) ; KodKKr II p. 229 (a. 1399) ; RFil XXIV p. 364 (a. 1428) ; KsgMaz III p. 80 (a. 1435) ; ArHist XI p. 490 (a. 1461) ; AGZ XVI p. 31 (a. 1465) ; AKapSąd III p. 173 (a. 1513).
N. iur.
iuramentum super catenam :
KodWp III p. 90 (a. 1357) : prestito iuramento secundum consuetudinem Iudaeorum super c-am alias «kolcze» schole ipsorum Iudeorum in ostio.
AGZ XIII p. 453 (a. 1465) : Myn iurare debet ... sub hac forma tenens per c-am ecclesie dicens: ita me Deus adiuvet.Cf. FERRUNCA.
Praec.
a.
kajdany; vincula ferrea.
N. locut.
α. aliquem in catenam (-as) convincere (
StPPP II
p. 722, a. 1466)
, imponere (
ib.
p. 520
,
a. 1443)
, incarcerare (
AGZ XV
p. 403, a. 1500)
, vinculare (
AKapSąd II
p. 877, a. 1449).
β. aliquem catena (-is) vincire, constringere (
IANIC.
p. 48, v. 127
), affigere (
ZabDziej II
p. 445,
a. 1488)
, onerare (
DŁUG. Hist. I
p. 129
).
γ. collum alicuius catenis tribuere (
PAUL. CR.
p. 26,
v. 357
).
b.
wrzeciądze; ad obserrandas fores apta.
N. glossam Pol.
StPPP XII p. 527 (a. 1523) : hostium in ferreis instrumentis appendendum similiter et c-is alias «wrzecyandzmy».Cf. RachWaw p. 201 (a. 1533) ; CracArt V p. 410 (a. 1541) .
c.
ozdobny łańcuch na szyję; quod ornamenti gratia collo imponitur.
II.
transl. więzy, pęta; necessitas, qua quis cogitur,
v.
gr.
avaritiae (
DŁUG. Hist. IV
p. 383
),
item
servitutis
(
ib. III p. 109 : iugum et c-am miserandae servitutis).