General
Full Entry
More

ASSERTIO

Grammar
  • Formsassertio, assercio, assersio, asercio
  • Etymologyancient Latin
  • Inflectional type -onis
  • Part of Speechnoun
  • Genderfeminine
Meaning Outline
  • I. affirmatio, testimonium, declaratio, confirmatio
    • a. gen.
    • b.
  • II. iur.+ simplex sola testimonium sine iureiu rando vel demonstratione datum (ex partium composito pridem facto)
  • III.

Pełne hasło

ASSERTIO, -onis f. scr. assercio,,assersio,, asercio
  • F.
  • Th.
  • Bl. (ads-),
  • S.
  • BJ.
  • A.
  • N.
I. in universum: stwierdzenie, potwierdzenie, zapewnienie, świadectwo; affirmatio, testimonium, declaratio, confirmatio
*CodPom I p. 179 (a. 1194) : causam hanc modo terminauimus, ut nec unius partis a-i nec alterius inniteremur.
KodKKr I p. 11 (a. 1208) : intelleximus tam per eas litteras, quam per a-em illorum, qui partem fouebant utramque, quod etc.
Ita saepissime.
N. glossam Pol.
RFil XXIV p. 361 (saec. XV) : a-es «gadky».
N. formulam in arengis diplomatum
dum vivit littera, vivit et actio commissa litterae, cuius a-o nutrit memoriam ( KodPol I p. 52, a. 1246, KodWp II p. 7, a. 1288 et saepissime usque ad DŁUG. ).
Additur
a. gen. subiectivus aut obiectivus.
b. adi.
II. iur. t. t. simplex proste zapewnienie, zwolnienie od dowodzenia w procesie na podstawie poprzedniej umowy stron; testimonium sine iureiu rando vel demonstratione datum (ex partium composito pridem facto)
StPPP VIII p. 692 (a. 1399) : Pelca ... contumax in termino curie contra Wirzchoslaum ... pro dampno simplicis a-is.
*ArPrawn I p. 230 (saec. XV) : ad simplicem eius relationem seu a-em absque omni iuramento solvendum corporali nos manu coniuncta submittimus et supponimus fide firma.
Ita saepissime. Eodem sensu sola :
StPPP VIII p. 483 (a. 1398) : si, quod absit, ab aliquo alio haberet, hoc totum in ipsum Imramum redundabit, super sola a-e ipsius Nicolai et absque iuramento.
Ib. p. 862 (a. 1400) : hoc ambe partes tenere debent ad a-em solam ... Petrasii et demonstrationem.
Ita saepius. Eodem sensu abs.
ArPrawn X p. 213 (a. 1407) : super a-em Nicolai Thur wlgariter «na pamouene» Blasius dampnum persolvat et sibi (Nicolao sc. ) vel suis posteris satisfaciat pro dicto dampno.
N. glossas Pol.
ArPrawn X p. 141 (a. 1404) : super simplicem eorum a-em wlgariter «na pomowcze».
AKapSąd II p. 29 (a. 1417) : solvere ... obligamur sine quovis iuramento super simplicem a-em, id est «na prosta pomowa».
Ad rem cf. O. Balzer, Przewód sądowy polski, Lwów 1935, p. 184.
III. sensu obscuro
AGZ VII p. 177 (a. 1493) : splendor, venustas et omnis honor regie … excellencie eo potissimum ordine elucescere conspicitur, dum sinceritatis, pure fidei, a-is et benivolencie subditorum suorum muniunt iura quoque et privilegia.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)