General
Full Entry
More

ASPERSIO

Grammar
  • Formsaspersio
  • Etymologyancient Latin
  • Inflectional type -onis
  • Part of Speechnoun
  • Genderfeminine
Meaning Outline
  • I. propr.
    • 1. eccl. actus aspergendi praec. eccl. aquam benedictam:
    • 2. actus effundendi (sanguinem, praec. Christi, ex Vlg. Hebr. 12, 24)
    • 3. + pulverem, terram) actus iniciendi, coniciendi
  • II. transl. spiritus, odor

Pełne hasło

ASPERSIO, -onis f.
  • F.
  • Th.
  • Bl.
  • S.
  • Dc.
  • B.
  • BJ.
  • A.
I. propr.
1. pokropienie (zwł. wodą święconą); actus aspergendi praec. eccl. aquam benedictam:
ArPrawn VI p. 35 (a. 1517) : a-em populi diebus Dominicis.
SACR. Elucid. fol. 24a : baptismus fit etiam per a-em, quemadmodum apostoli baptisabant.
2. przelanie (krwi męczeńskiej, zwł. o Chrystusie); actus effundendi (sanguinem, praec. Christi, ex Vlg. Hebr. 12, 24)
*KodWp I p. 60 (a. 1207) : pro nostris iniquitatibus cruce pendens Ecclesie sue privilegium libertatis proprii sanguinis a-e conscripsit Christus.
CodSil IX p. 252 (a. 1386) : per a-em ... sanguinis Jesu Christi ... hortantes.
*Dogiel I p. 51 (a. 1415) : per a-em sanguinis Jesu Christi ... deprecatur.
*CodEp III p. 61 (a. 1452) : sui pretiosissimi sanguinis a-e redemptos.
Ita saepissime.
3. posypanie, obsypanie; actus iniciendi, coniciendi (v. gr. pulverem, terram)
NIC. POL. p. 138, v. 12: valet etiam predictus pulvis ... contra vlcera ... ita tamen quod post a-em inuoluatur.
DŁUG. Hist. III p. 557 : multorum ... ferebatur praesumptione feminam praedictam ex subordinatione Cruciferorum squalores ... in regis ignominiam consulto iecisse, postquam ... non alium quam regem Wladislaum a-o ipsa contigerit.
ARect II p. 49 (a. 1539) : occasione a-is terrae in vestimenta eorum.
II. transl. tchnienie; spiritus, odor
JAC. PAR. II p. 123 : disto ab eo quoad vitae meritum et eius ... odoriferae famae a-em.
Cf. Th. II 828,12 sqq.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)