General
Full Entry
More

ARATURA

Grammar
  • Formsaratura, arathura
  • Etymologyancient Latin
  • Inflectional type -ae
  • Part of Speechnoun
  • Genderfeminine
Meaning Outline
  • I. abstr. actus arandi
    • α. iur.+ ι agri alieni aratio iuris feodalis onus
  • I. ager
    • 2. agri modus
  • I.
    • 3. ager nobilis cuiusdam vel sculteti proprius,allodium

Pełne hasło

ARATURA s. ARATHURA, -ae f.
  • Th. (rec.),
  • Dc.
  • B.
  • N.
facc. pl. aratura:
DŁUG. LibBen I p. 216 : decimas ... post aratura ... regalia (certe calami lapsu ).]
I. abstr. oranie,orka; actus arandi
KodMp I p. 145 (a. 1295) : si qua terra ... apparuerit incompetens a-e utpote saxosa.
Cf. StPPP 11 p. 941 (a. 1501).
N.
α. iur. bezprawne zaoranie cudzego ι pola; agri alieni aratio
StPPP VIII p. 30 (a. 1381) : : terminum ... pro a-a agri.
Ib. p. 33 (a. 1381) : pro j a-a agrorum,
β,orka jako ciężar prawa książęcego lub pańszczyzna; iuris feodalis onus
KodWp II p. 9 (a. 1288) : residuos... mansos ... liberos fecimus ab omni census solucione ... ab a-a et omni servitute.
KodPol I p. 180 (a. 1307) : ab omnibus ... serviciis, vecturis, a-is ... exempti. Visit,
p. 184
( a. 1511) : non arant tamen agrum, ratione cuius j componunt XVI grossos pro a-a tali.II. concr.
I. ziemia orna; ager
PommUrk VI p. 321 (a. 1208) : ut ego villam ad meliorem cultum instituam a-a et equis et bobus et supellectili cultoribus necessaria. Visit,
p. 421 (citatur privilegium
a. 1294) : borra ... quae in a-am redigi non poterit.
KodWp III p. 102 (a. 1358) : pratum iacens circa civitatem ... circa fluvium ... usque ad massam sive a-am.
KH XLVII p. 76 (a. 1429) : praedium et a-am ac foenum pro sua necessitate habere.
2. miara powierzchni ziemi ornej; agri modus
LeubUrk p. 44 (a. 1211) : decimam ... de toto campo ... Sancte Marię in Lubens ... contulimus ita ... ut ... quorumcumque ... a-a ibi fuerit, eadem semper decima Lubensi cenobio ... persoluatur.
KodWp I p. 255 (a. 1251) : tam de a-is propriis quam aliorum hominum ... dabunt nobis duas mensuras tritici.
KodMp II p. 90 (a. 1253) : donavimus ei advocato ... ... pro a-is suis quandam portionem terre.
N. glossas Pol.
AGZ XIII p. 96 (a. 1440) : excipiendo a-am alias «wsor».
LibBenP p. 170 (a. 1510) : de a-a alias «morgy»... nihil solvunt plebano.
N. locut.
decima araturae ( KodWp II p. 14, a. 1288 et saepius) item post araturam (-as) ( KodKKr I p. 162, a. 1322 et saepissime), de aratura (KodWp I p. 255 cf. , StSyn III p. 44, a. 1320). Cf. ARATRUM II
I.
3. obszar ziemi ornej obejmujący gospodarstwo indywidualne,folwark (właściciela majątku lub sołtysa); ager nobilis cuiusdam vel sculteti proprius,allodium
KodWp I p. 522 (a. 1285) : altari ... et ministris eiusdem ... damus perpetuum Kalko a-am nostram.
KodMp III p. 320 (a. 1378) : scultetus ratione ... locacionis pro sua a-a duos mansos liberos reseruabit.
ArPrawn V p. 466 (saec. XV) : allodia, que quatuor mansorum a-as excedunt.
Cf. ARATRUM II 2.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)