- F.
- Th.
- S.
- B.
AGZ XVI p. 43 (a. 1467) : racione aeris pestifere nunc vigentis (cf. Th.
I 1046, 82 sq.); generis
n.
HUSSOW. p. 94 v. 789: in maesta levavit aera.
DANT. p. 106 v. 136: infra 310,2, cf.] Th. [I 1047,/.] ]/.
I.
powietrze (w tekstach filozoficznych jako jeden z 4 elementów), przestworza; aether (apud philosophos unum quattuor elementorum).
N.
locut.
α. nebula a-is
chmurka; parva nubes
AKap p. 3 (a. 1525) : ad ipsam campanam maiorem pulsare... eciam ad nebulam a-is turbulencia superveniente.
β.
a-r strictus
brak powietrza;
aeris egestas
CorpJP II I p. 433 (a. 1519) : si... homo in ... foveam immissus propter a-em stric tum ibidem inclusum moreretur [etc.
γ.
a-a crudescunt :
DANT. p. 106 v. 136: crudescunt a-a passim hibernis nebulis,
δ.
a-em imbibere
oddychać powietrzem, żyć; i. q. spiritum ducere, vivere
CodEp I 2 p. 269 (a. 1472) : ubi ab adolescentia a-em imbibisti,s.a-em (a-a) verberare vel in a-e piscarirobić coś na próżno; aliquid frustra facere,
ζ.
trans a-a :
KADŁUB. p. 226 : senum ... etas... quanto gravius mole premitur decrepita, tanto levius ambiciose pennis levatis rapitur trans a-a.
II.
burza; procella
PEREGR. fol. 113a : subito a-r et grando turbam exurit, tonitrua fulguraque choruscant.
N.
in imagine
Tom. VII p. 266 (a. 1525) : discessit, nullis colloquiis desuper nobiscum habitis, et nihilominus a-a commovens accusat, criminatur et defert... calumniose regie mti.
III.
pogoda,klimat; tempestas, coelum.
N.
locut.
a-is intemperies (ita saepius).
IV.
choroba,zaraza; morbus, pestis
AKapSąd II p. 63 (a. 1425) : vocamus, ut coram nobis in Brzescze... vel iuxta et de prope loco aliquo campestri vel silvestri, si... civitas maliciam a-is pateretur, comparere debeatis.
CodEp III p. 59 (a. 1451) : per saltus...ferarum silvas...declinando a-em ... versabar et plaga ... cessante ... Cracoviam ... redii.
MPH IV p. 486( a. fere 1456): medicus manu conspecta... dixit, quod esset a-e tactus... et quod iam ipsa manus inciperet sibi arescere.
AGZ XVI p. 43 (a. 1467) : ponimus terminos super feriam terciam ... racione a-is pestifere nunc vigentis.
IANIC. p. 50 v. 159: ut faveat nobis tellus, faveatis et undae, a-is, heu! victi pestilitate sumus. Fortasse eodem sensu
KsgLub p. 56 (a. 1452) : eundem diem ... propter malum a-em transferimus.
V.
coś,co znajduje się w górze; id quod supra est.
I.
w heraldyce: przestrzeń nad tarczą; in describendis insignibus nobilium: spatium super scutum
StPPP II p. 537 (a. 1444) : et in a-e scuti galea et in eius summitate manus similiter cum gladio euaginato.
2.
piętro (budynku); tabulatum, contignatio
ArPrawn I p. 85 (a. 1523) : Iudei nullas testitudines in circulo Poznaniensi ... nec etiam habitationes seu cameras clausas neque a-a alias «przetrow» ipsis ibidem in circulo ordinare et convenire debebunt.