General
Full Entry
More

ADMINISTRATOR

Grammar
  • Formsadministrator
  • Etymologyancient Latin
  • Inflectional type -oris
  • Part of Speechnoun
  • Gendermasculine
Meaning Outline
  • I.
    • 1. qui aliquid conficit, exsequitur
    • 2. eccl.+ sacramentorum sacerdos qui fideles sacramentis providet
  • II. qui aliquid administrat, gubernat.
    • 1. iur.+ bonorum qui alicuius nomine bona eius curat et providet
    • 2. eccl.+ dioecesis, ecclesiae, abbatiae in spiritualibus, in spiritualibus et temporalibus) is qui episcopo (abbate) nondum electo vel a dioecesi (abbatia) absente eius vice fungitur (w sprawach kościelnych:

Pełne hasło

ADMINISTRATOR, -oris m.
  • F.
  • Th.
  • S.
  • Dc.
  • B.
  • BJ.
  • A.
I.
1. wykonawca,sprawca; qui aliquid conficit, exsequitur
DŁUG. Hist. III p. 236 : Martinum ... mandat comprehendi et ... per ... servitorem ... suum, facinoris huiusmodi praecipuum a-em et directorem, suffocari.
CorpJP III p. 90 (a. 1509) : nobilem N. in a-em eiusdem laudi constituimus.
Cf. ADMINISTRO III 1 b .
2. eccl. sacramentorum duchowny sprawujący sakramenta św. ; sacerdos qui fideles sacramentis providet
AKapSąd III p. 131 (a. 1509) : ut in eadem ecclesia rector animarum et sacramentorum a-or eo securior divinis intendat, providimus etc.
ArHist X p. 325 (a. 1512) : [(vicarii]) deputabunt pro quolibet quartuali tres inter se ex ordine ... qui curam animarum diligenter exsequantur et interim a-orum sive confessorum nomen habeant, qui ... procurationem egrotorum et administrationem eorundem sacramentorum recte adimplebunt.
ADMINISTRO II 2.
II. ten kto czymś zarządza,kieruje; qui aliquid administrat, gubernat. Cf. ADMINISTRO III 1 a.
1. iur. t. t. bonorum et abs. : zarządca czyjegoś majątku; qui alicuius nomine bona eius curat et providet
TPaw IV p. 613 (a. 1396) : Jacussius ... debuit statuere a-em dnum Choresze contra Mathiam ... pro scrophis.
StPPP XI p. 634 (a. 1568) : Albertus ... a-or bonorum eiusdem conventus.
Cf. ADMINISTRO IV 1.
2. eccl. dioecesis, ecclesiae, abbatiae et abs. : duchowny sprawujący rządy w diecezji (opactwie) w zastępstwie niewybranego jeszcze lub nieobecnego biskupa (opata); is qui episcopo (abbate) nondum electo vel a dioecesi (abbatia) absente eius vice fungitur (w sprawach kościelnych: in spiritualibus, lub kościelnych i świeckich: in spiritualibus et temporalibus)
Lites I p. 395 (a. 1339) : plebani ... obediebant ... episcopo ... et suis procuratoribus et a-bus.
KodPol II p. 820 (a. 1406) : Joannes ... abbatiae Saxardiensis ... a-or.
KodWp V p. 197 (a. 1412) : Nicolaus ... officialis et a-or in spiritualibus ecclesiae Gnesnensis sede vacante.
AKapSąd II p. 7 (a. 1412) : dno Nicolao ... canonico et officiali nec non a-i in spiritualibus sede vacante Gnesn.
N. locut.
perpetuus
CodEp III p. 270 (a. 1477) : Andreas episcopus Warmiensis et a-or perpetuus Premisliensis.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)