Ogólne
Pełne hasło
Więcej

EXCURSUS

Gramatyka
  • Formyexcursus
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -us
  • Część mowyrzeczownik
  • Rodzajmęski
Znaczenia
  • I. propr.
    • 1.
      • a. egressus, decessio.
      • b. milit. excursio, expeditio.
    • 2.
      • a. digressio, aberratio (in imagine)
      • b. incrementum, accessus
  • II. transl.
    • 1. abstr.
      • a. distantia, spatium
      • b. + temporis spatium, cursus.
      • c. + orationis elocutio
    • 2. concr. res eminens, eminentia,

Pełne hasło

EXCURSUS, -us m.
  • F.
  • Th.
  • Bl.
  • Dc.
  • A.
  • L.
  • N.
I. propr.
1.
a. wyjście, wyjazd; egressus, decessio.
b. milit. najazd, napad; excursio, expeditio.
2.
a. zejście z właściwej drogi, zboczenie; digressio, aberratio (in imagine)
NIC. BŁ. Tract. fol. a Ib (praefatio Stanislai episcopi Poznaniensis): inter tot fluctivagos e-us viam cupientes ostendere certiorem.
N. astr.
deviationis siderum
COPERN. Rv. p. 427 : perigaea et apogaea, quibus ille tertius deviationis e-us commiscetur.
b. (aquae) wezbranie, przypływ; incrementum, accessus
FormJ p. 13 : e-u continuo rivulus in flumen quamque magnum exuberat.
KodKWil p. 357 (a. 1477) : prout aque inundacio ad e-um et recursum circumiectos alveos ac planicies associatos rigare ... poterit.
II. transl.
1. abstr.
a. odstęp, rozciągłość, przestrzeń; distantia, spatium
Tom. III p. 403 (a. 1515) : totus citra Danubium e-us Ponti ... fidei mansuetudinem recipiet.
Ib. infra: Macedonie littus in totius Aegei e-um.
N. geom.
latitudinis:
COPERN. Rv . p. 427 : latitudinis e-us circa contactus circuli eccentri maximus contingat.
b. temporis przeciąg, przebieg; spatium, cursus.
c. orationis wysłowienie, wypowiedź; elocutio
Tom. III p. 400 (a. 1515) : jejune orationis tenuem e-um.
2. concr. cześć wystająca, występ; res eminens, eminentia, v. gr. promontorii ( SSrSil XVII p. 80, a. 1506) .
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)