Ogólne
Pełne hasło
Więcej

DISTRICTIO

Gramatyka
  • Formydistrictio, districcio
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -onis
  • Część mowyrzeczownik
  • Rodzajżeński
Znaczenia
  • I. severitas, rigor.
    • a. captio,cavillatio
    • b. disciplina
  • II. animadversio,poena, condemnatio excommunicatio, interdictus

Pełne hasło

DISTRICTIO s. DISTRICCIO, -onis f.
  • F.
  • Th.
  • Bl.
  • S.
  • Dc.
  • B.
  • L.
  • A.
  • N.
I. surowość,bezwzględność,obostrzenie; severitas, rigor.
Dicitur
censurarum ( AAlex
p. 521, a. 1506) , iudicii (
MARTIN. OP. Serm.
p. 93 nlb. ), praeceptorum (
KodUJ II
p. 241, a. 1465) , sententiae (
CodVit
p. 509, a. 1420). Locut. districtionem observare (
DŁUG. Op. p. 78 ; ;
simili sensu cum districtione aliquid servare:
NIC. BŁ. Tract.
fol. k IIIa) , districtione aliquid imponere, iniungere (
ArHist XII p. 324, a. 1346 -1348 ; KodUJ II ; p. 241, a. 1465)
item districtione stringi (
CIOŁ. Lib. II p. 75, a. 1428). Occ.
a. formalizm prawny, szykana,podstęp; captio,cavillatio
*CodSil(M) II p. 86 (ante a. 1188) : cum ex antiqua institutione multis modis in iure civili et aliis incommoditatibus civitas Magdeburgconstructa fuerit, pro huiusmodi mitigandis ... in eo convenimus, ut d-o, que «vera» (Germ. ) appellatur, solis iuramentis, que pro rebus obtinendis vel abdicandis fieri debent, exceptis, perpetualiter postposita sit.
Ad rem cf. R. Schroder,Lehrbuch der deutschen Rechtsgeschichte,Leipzig 1932, p. 844.
b. karność, dyscyplina; disciplina GALL
p. 94, 5 : Romane sedis legatus ... zelo iustitie tantum canonice d-is vigorem exercuit, quod duos episcopos ... deposuit.
KADŁUB.
p. 163 : tu ... officiales truculentissimos non in copula d-is circumducis, sed nodis discipline ... solutis ... passim ... sinis debachari.
DŁUG. LibBen III
p. 81 : observabatur ... sub regimine ... magistri Johannis de Praga in dicto Sandeczensi monasterio religionis Praemonstratensis d-o, nec licebat fratribus carnium usus.
II. sankcja prawna,kara, wyrok (skazujący); animadversio,poena, condemnatio KH
XXIV p. 69 (saec. XII med.med) : reus et sacrilegus d-e ultionis diuine feriatur et uindicta legis humane multetur.
CodSil V
p. 261 (a. 1340) : clerici ... duris sententiarum et processuum d-bus ad solucionem papalis decime conpelluntur.
ArHist V
p. 317 (a. 1392- 1412) : concedentes vobis omnimodam potestatem ... discordes ... patronos ad unionis concordiam iuris d-e vel amicabili concordia ... revocandi.
Ita saepius usque ad saec. XVI. Additur severissima (
DŁUG. Hist. I
p. 95), singularis
( ib. III p. 335 ).
N. constr. sq. super:
CodEp III
p. 305 (a. 1479) : quod super retentis fructibus et obvencionibus cum eis per dominos capitulares condigna et honesta d-o habeatur.
Praec. eccl. anathematis (canonica, ecclesiastica
sim.) ekskomunika,klątwa; excommunicatio, interdictus CodPom
p. 259 (a. 1216) : nos ... sub d-e anathematis inhibemus, ne etc.
CodSil V p. 96
( a. 1340) : claves et d-em ecclesie dampnabiliter contempnendo.
DŁUG. in MPH VI
p. 600 : satraparum temeritatem d-e ecclesiastica compescuit.
Simili sensu abs.
AConst
p. 63 (a. 1266) : sub eadem d-e principibus secularibus inhibentes, ne ... ecclesiasticas personas ... agravare praesumant (cf. ib. supra excommunicamus etiam statutarios etc. )
. Ita saepius.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)