- F.
- Th.
- S.
- Dc.
- A.
I.
1.
znosić (na jedno miejsce), zbierać, gromadzić, nanosić; (in unum) conferre, comportare,
congregare.
Constr.
a. abs.
b. sq. in c.
acc.
N.
α.
in imagine
PrzMog p. 35 : quantum memorie perennis c-at celsa illa delecte evocacionis virga Aaronis.
β.
pass. de hominibus: zbierać się, gromadzić;
convenire
DŁUG. Op. p. 614 : c-tum erat consilium.
2.
z nagromadzonego materiału budować;
e rebus comportatis aedificare, exstruere.
Syn.
erigere (
KodKKr I
p. 100, a. 1273).
Constr.
a. abs.
b. sq. ex.
3.
przygotować, zgotować; parare
DŁUG. Hist. I p. 282 : Brzetislaus ... plures muscipulas et laqueos ... exercitui c-sserat.
Ib. II p. 515 : Cunradus Glogoviensis dux conspirationes ... contra Henricum quintum Wratislaviensem ... in eius captivitatem vel mortem c-erat.
II.
1.
zbierać (zwł. na piśmie, słowami); dictis (scriptis) colligere, componere (saec. XV—XVI), v.
gr.
doctrinam (
STOB. Sign. fol. a la =
p. 149
Gramm.
), litteras (
*Tom. III
p. 206, a. 1514)
, iurium sanctiones (
JusPol
p. 340, a. 1496)
, responsionem (
DŁUG. Hist. V
p. 181
)
, versiculos (
CRIC.
p. 5
).
Praec. sq.
in aliquem
zwracać, zrzucać na kogoś, obdarzać, obsypywać kogoś czymś;
in aliquem aliquid conferre, aliquid alicui conflare
a.
in bonam partem,
v.
gr. beneficia, ornamenta,
item victoriarum gloriam (
DŁUG. Hist. IV
p. 691
).
b.
in malam partem,
v.
gr. maledicta,
item causas odii (
KADŁUB.
p. 165
)
, commenta mendaciorum (
DŁUG. Op.
p. 70
)
, correptiones
(
id. Hist. V
p. 677
), culpam (
ib.
p. 276
et
677
), minas (
Tom. IV
p. 138, a. 1517)
, probra (
MPH II
p. 46, Ebbo
).
2.
nawiązać, zawierać; contrahere,iungere
FormJ p. 10 : antiquata ... noticia inter nos, fraterno cordis c-ta federe.
*CodVit p. 1028 (a. 1416) : pacem inter Ordinem Cruciferorum et regnum Polonie dudum multo c-tam studio.
III.
singularia
1.
powstrzymać; compescere
PommUrk VI p. 230 (a. 1324) : ut ... invasores ... a suis ausibus temerariis censura ecclesiastica i studeant c-re.
2.
pogodzić, pojednać, ułożyć; componere, sedare
VL p. 98 (a. 1433) : excitata erant odia ... inter spirituales et saeculares personas ... tandem compactata erant et c-ta inter eos in conventione per regem Casimirum.
3.
pass. dziać się, zdarzać; fieri, accidere
KodKWil p. 283 (a. 1467) : ea, quae fiunt inter vivos et c-untur, ab hominum memoria temporum decursu labuntur.
DŁUG. Hist. IV p. 687 : terga vertentibus et impetum exercitus retii ferre non valentibus maior trucidatio c-itur.