Ogólne
Pełne hasło
Więcej

CONCILIO

Gramatyka
  • Formyconcilio
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -are, -avi, -atum
Znaczenia
  • I. propr. coniungere, componere.
  • II. transl.
    • A.
      • 1. componere (aliquos inter se), ad concordiam ineundam adducere.
      • 2. concinnum reddere
    • B.
      • 1. placare, amicum reddere.
        • a. abl.
        • b. abstr.
      • 2. reddere
    • C. praebere, dare.

Pełne hasło

CONCILIO, -are, -avi, -atum
  • F.
  • Th.
  • Bl.
  • S.
  • Dc.
  • A.
[3. pl. fut. act. concilient?
*LhnUrk II p. 529 (a. 1501) : splendorem ... non mediocrem adicient et cunctorum amorem ... sibi ... concilient.]
I. propr. połączyć, skojarzyć; coniungere, componere.
Syn.
colligere ( FormJ p. 4 ).
Praec. in imagine
nuptias ( Tom. VI p. 26, a. 1522) , coniunctionem cum aliquo ( Dogiel I p. 191, a. 1532).
II. transl.
A.
1. homines: pogodzić, pojednać; componere (aliquos inter se), ad concordiam ineundam adducere.
N. constr. sq.
cum :
Tom. VII p. 353 (a. 1525) : Ferber (acc. ) cum illis Gedanensibus c-re.
2. res: uzgodnić; concinnum reddere
ArPrawn VII p. LXVI (a. 1566) : si quae leges inter se dissidere viderentur, c-ndas mandaremus.
Ib. p. LXVIII (a. 1566) : leges ... contrarias c-bimus.
B.
1. zjednać, pozyskać; placare, amicum reddere.
a. homines alicui (praec. sibi), etiam addito abl. modi, v. gr. humili satisfactione ( KodWp I p. 52, a. 1207).
Item
in aliquid :
DŁUG. Hist. I p. 229 : Poloni ... in mores c-ti civiles et nobiles.
Tom. VII p. 260 (a. 1525) : ducem Ruthenorum ... in amicum c-vit.
N.
in matrimonium (uxorem) wyswatać; collocare
DŁUG. Op. p. 178 : mulierem quamdam ... sibi c-vit in uxorem.
Tom. VI p. 95 (a. 1522) : c-ndi in matrimonium filiam nostram.
b. res abstr. , v. gr. cunctorum amorem ( *LhnUrk II p. 529, a. 1501) , auctoritatem ( PAUL. CR. p. 4 ) , superum favorem ( CRIC. p. 93 ).
N. singulare
fluxum memoriae przejednać; piare, compensare
KodWp II p. 43 (a. 1291) : labentis fluxum memorie instrumentorum fides et testium c-at.
2. przywrócić; reddere
KADŁUB. p. 129 : Petrus omne Boleslay rengnum tranquillitati c-at.
Lites II p. 435 (a. 1404) : controuersiis semotis et ... ad unitatis spem c-tis.
C. użyczać, dawać; praebere, dare.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)