Ogólne
Pełne hasło
Więcej

CIRCUITIO

Gramatyka
  • Formycircuitio, circuicio, circumicio, circumitio
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -onis
  • Część mowyrzeczownik
  • Rodzajżeński
Znaczenia
  • I. propr.
    • 1. actio circumeundi aliquod terrae spatium limitum publice constituendorum causa, unde fines ipsi atque spatium eis inclusum
    • 2. eccl. actus ambiendi ecclesiam ab episcopo eam consecrante
    • 3. circuitus, cursus (corporum caelestium)
    • 4. + aquarum circumfusio
  • II. transl.
    • 1. + verborum circumlocutio verborum, ambages.
    • 2. tergiversatio, dolus.

Pełne hasło

CIRCUITIO, -onis f. scr. circuicio,,circumicio,, circumitio
  • F.
  • Th.
  • Bl.
  • S.
  • BJ.
  • N.
I. propr.
1. obejście granic jakiejś posiadłości celem urzędowego ich wyznaczenia, stąd następnie sama granica i obszar w niej zawarty; actio circumeundi aliquod terrae spatium limitum publice constituendorum causa, unde fines ipsi atque spatium eis inclusum
*CodSil(M) I p. 100 (a. 1155) : c-o iuxta Cozli, c-o super aqua, que Dragma vocatur.
KodPol III p. 9 (a. 1170-1175): terram ... Zagost ... villas scilicet quatuor cum omni c-e (cf. infra 29 sqq. ).
MonDipl p. 129 (a. 1175) : tres uille, quarum una c-e signata est.
KodMaz(K) p. 182 (a. 1216- 1217): dux Mescho... eandem villam ... ecclesie... confirmauit et ... convocata vicinitate eidem ville c-em inposuit.
N. syn.
circumequitatio:
CodSil(M)I p. 132 (a. 1175) : transitus fluvii cum circumequitatione et omnibus in ea sitis, Bogonouwe cum sua c-e et omnibus in ea sitis.
Cf. CIRCUITUS I A 1.
2. eccl. obejście kościoła przez biskupa podczas uroczystości poświęcenia świątyni; actus ambiendi ecclesiam ab episcopo eam consecrante
MARTIN. OP. Serm. fol. 217a : septem autem facit episcopus in templo materiali, que sunt: c-o, aspersio ... reliquiarum depositio etc.
3. obrót, krążenie (ciał niebieskich); circuitus, cursus (corporum caelestium).
N.
in longum, opp. in latum :
ALBERT. p. 45 : c-es lunae in longum tempore diversas esse ... c-es lunae in latum tempore diversas esse.
4. aquarum otoczenie, oblanie; circumfusio
GALL p. 466(= 131, 13 M.): castrum ... situ ... et aquarum c-e inexpugnabile.
II. transl. (saec. demum XVI)
1. verborum et abs. : kołowanie w mowie; circumlocutio verborum, ambages.
2. wybieg, podstęp; tergiversatio, dolus.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)