Ogólne
Pełne hasło
Więcej

CARNALITER

Gramatyka
  • Formycarnaliter
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana
  • Część mowyprzysłówek
Znaczenia
  • I. propr.
    • 1. corporis viribus
    • 2. + Th. concubitu, complexu venereo
  • II. transl.
    • 1. per sanguinis nexum
    • 2. ratione consanguinitatis habita
    • 3. libidinose, eorum tantum, quae sub sensus cadunt,ratione habita.

Pełne hasło

CARNALITER adv.
  • F.
  • Th.
  • Bl.
  • Dc.
  • B.
  • BJ.
  • N.
I. propr.
1. siłami fizycznymi; corporis viribus
MPH IV p. 159 (a. 1500): nobis ... bella non esse c-r peragenda, sed anime certamina ... desudanda (cf. Vlg. 2 Cor. 10,3 et 4 ).
2. cieleśnie, przez stosunek płciowy; concubitu, complexu venereo (cf. Th. III 476,33 sq. )
StSyn VI p. 33 (a. 1415) : sacerdotes peccantes c-r.
Praec. adiungitur verbis a
dhaerere ( AKapSąd III p. 213, a. 1528) , cognoscere ( ArHist V p. 93, a. 1410 et saepius), cohabitare ( AKapSąd I p. 7, a. 1430 et saepius), commanere ( ZabDziej II p. 30, a. 1483 ; AKapSąd III p. 77, a. 1501) , se commiscere et pass. ( VKyng p. 714 ; ArHist V p. 111, a. 1453) ;, se coniungere et pass. ( ZabDziej II p. 475, a. 1488 .
N. glossam Pol.
StPPP II p. 776, a. 1471 : Nicolaus contraxit matrimonium ... sed non erat ei coniunctus c-r alias «nye pokładał sze»),
se copulare ( ArHist V p. 109, a. 1453) , habitare ( AKap Sąd II p. 195, a. 1455 ; ArHist V p. 143, a. 1461) , iungi ( ArHist V p. 122, a. 1454) , misceri ( *KodWp I p. 238, a. 1248) , pertractare ( AKapSąd II p. 906, a. 1461) , vivere cum aliquo ( ArHist V p. 129, a. 1455).
N.
abuti zgwałcić; stuprare
AKapSąd II p. 692 (a. 1498) : muliere ... abusi sunt c-r.
II. transl.
1. przez pokrewieństwo cielesne, według ciała; per sanguinis nexum
DŁUG. Hist. IV p. 325 : nos ... cum nostra prosapia de Columna, ex qua c-r nati sumus, obstrinxisti affinitatis vinculo (cf. Th. III 476,20 sqq. ).
2. przez wzgląd na pokrewieństwo; ratione consanguinitatis habita
MARTIN. OP. Serm. fol. 165a : non ... sublimatus fuit Petrus c-r nec violenter, non symonialiter.
Ib. fol. 230a : abbas ... motus c-r... consuluit quendam nepotem suum.
3. zmysłowo, po ziemsku; libidinose, eorum tantum, quae sub sensus cadunt,ratione habita.
Syn.
terrene ( DŁUG. Hist. IV p. 180 ). Cf. CARNALIS II 6 CARNALITAS 2.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)