Ogólne
Pełne hasło
Więcej

CAPTIVUS-1

Gramatyka
  • Formycaptivus
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -a, -um
  • Część mowyprzymiotnik
Znaczenia
  • I. propr.
    • 1.
      • a. bello captus.
      • b. comprehensus, in carcere vel alio quovis loco vi aut iure detentus
      • c. vinctus, ligatus.
    • 2. expugnatus, occupatus
  • II. transl.
    • 1. ex alterius arbitrio pendens, illi ber.
    • 2. peccato (diabolo) subditus.

Pełne hasło

CAPTIVUS, -a, -um
  • F.
  • Th.
  • Bl.
  • S.
  • Dc.
  • N.
I. propr.
1. de hominibus
a. wzięty do niewoli; bello captus. In imagine
IANIC. p. 46, v. 63 : insuetis ... caput c-um pontibus infers, Ister, servus ab hostili comprimerisque rate.
b. aresztowany, uwięziony; comprehensus, in carcere vel alio quovis loco vi aut iure detentus
KodPol II p. 642 (a. 1311) : eos ab excommunicacionis sententia, quam nos ... c-um tenendo incurrerunt ... absolvemus.
StPPP VIII p. 186 (a. 1386) : pro homine c-o et equo recepto.
APozn I p. 396 (a. 1465) : pro Iohanne... Nicolao... c-is, qui racione Iudeorum capti fuerant.
c. skrępowany, związany; vinctus, ligatus.
Locut.
aliquem captivum abducere ( *KodWp II p. 350, a. 1319 ; Lites II p. 164, a. 1413) , agere, incarcerare ( AGZ XVII p. 401, a. 1502) , tenere ( KodPol II p. 642, a. 1311 , cf. supra 35 ).
Constr.
a. sq. in c. abl.
Lites I p. 278 (a. 1339) : Petrum... c-um in Brest.
AKapSąd III p. 180 (a. 1514) : vidit eum in cippo c-um.
b. sq. per :
StPPP I p. 84 (saec. XIV) : c-is per Tartaros.
c. sq. pro :
APozn I p. 147 (a. 1449) : aput nos sedit pro premissis c-us.
d. sq. super c. abl.
AKapSąd II p. 712 (a. 1503) : Thomam presbiterum c-um super incendio urbis.
2. (de loco) zdobyty, zajęty; expugnatus, occupatus
ROYZ. I p. 108, v. 277 : c-a saevit ... miles in urbe.
II. transl. de animo libertate privato
1. niewolniczy, uzależniony od innych; ex alterius arbitrio pendens, illi ber.
2. będący w mocy grzechu (szatana); peccato (diabolo) subditus.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)