Ogólne
Pełne hasło
Więcej

AMBIGUUS

Gramatyka
  • Formyambiguus, ambiguum
  • Etymologiaambiguum
  • Odmiana -a, -um -i
  • Część mowyprzymiotnik
  • Rodzajnijaki
Znaczenia
  • I. qui ad utramque partem vergit, dubitans, consilii inops
    • 1.
    • 2.
  • II. dubius, incertus.
  • III. sg.
    • 1. rhet. dictum vel scriptum, quod duas vel plures sententias continere videtur, i. q. ambiguitas.
    • 2. res incertae.
      • a. + in a-o relinquere, relinqui, esse incertum relinquere, esse.
      • b. + in a-um ducere, reducere, revocare, trahere ad a-um recidere: in dubio ponere

Pełne hasło

AMBIGUUS, -a, -um
  • F.
  • Th.
  • Bl.
  • S.
  • N.
(ambiguum)
I. na obie strony przechylający się,wahający się, niezdecydowany, niepewny; qui ad utramque partem vergit, dubitans, consilii inops
1. de personis.
N. constr. c.
de :
MIECH. p. 176 : Conradus ... dux de Sandomiriensibus a-us ... in Mazouiam discessit.
N. locut.
aliquem a-um reddere:
ArPrawn VII p. LXVI (a. 1566) : quae vt nos ita et reliquos ... iudices a-os reddere solebant.
2. de rebus arbitramentum ( AKapSąd II p. 752, a. 1519), casus ( ib. p. 279, a. 1482), deliberatio, dubietas ( CodEp II p. 188, a. 1425) , eventus, fluctus ( KADŁUB. p. 60 ; HENRIC. p. 183 ) ;, hora mortis ( FormJ p. 5 ) , passus, responsum, i sententia, status rerum ( Tom. I p. 174, a. 1511) .
II. budzący wątpliwości, wątpliwy; dubius, incertus.
Dicitur de
fide, quaestione, religione ( ArPrawn I p. 384, a. 1532), sensu, spe, toro ( DŁUG. Hist. II p. 112 ) , viribus.
III. n. sg. ambiguum,, -i
1. rhet. t. t. dwuznaczność w mowie lub piśmie, niejasność; dictum vel scriptum, quod duas vel plures sententias continere videtur, i. q. ambiguitas.
2. niepewność; res incertae.
N. in formulis
a. in a-o relinquere, relinqui, esse pozostawiać lub pozostawać w niepewności; incertum relinquere, esse.
Eodem sensu
in a-o pendere ( Tom. I p. 195, a. 1511).
N. locut.
a-um talorum ( KADŁUB. p. 169 ) niepewny wynik gry; ludi eventus incertus.
b. in a-um ducere, reducere, revocare, trahere podawać w wątpliwość; in dubio ponere
KodWp I p. 97 (a. 1218) : multociens evenisse, ut res ... bene dispositas ... vetustas reduceret in a-um, unde lites et iurgia.
DokKujMaz p. 352 (a. 1249) : facta mortalium ... vetustas in a-um ducit.
KlQu p. 83 (a. 1498) : non ... radicitus omnia, que in a-um trahi queunt, ex animo conuellunt.
Sensu pass. ad a-um recidere:
DŁUG. Op. p. 136 : rem claram ... ad a-um et infectum recidisse.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)