Ogólne
Pełne hasło
Więcej

EXEMPTUS

Gramatyka
  • Formyexemptus
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -a, -um
Znaczenia
  • I.
    • 1. eccl. eccl. t. t. wyłączony spod jurysdykcji biskupiej
    • 2. wolny
    • 3. + verba exemptae actionis czasowniki nieosobowe
  • II.
    • 1. wyłączony, wykluczony
    • 2. wyjątkowy

Pełne hasło

EXEMPTUS, -a, -um adi.
  • F.
  • Bl.
  • S.
  • Dc.
  • B.
  • L.
  • H.
  • Ha.
  • N.
  • K.
I.
1. eccl. t. t. wyłączony spod jurysdykcji biskupiej; ab episcopi iurisdictione seiunctus (de clericis, monachis, monialibus, monasteriis sim.)
StSyn III p. 55 : mandamus, quod omnes prelati seculares et religiosi non e-i ... nobis confiteri teneantur.
Ib. p. 63 : de clausuar vero sanctimonialium e-arum et non e-arum ... auctoritatem nostram earum superioribus committimus.
Ita passim.
N. sq.
ab :
ArPrawn I p. 438 (a. 1556) : episcopus Varmiensis ab hac provincia se e-um esse praetendit et Sedi Apostolicae immediate subiectum.
2. wolny; liber
JusPol p. 311 (a. 1472) : item liberi sive e-i, alias «slugy», similiter per VI grossos [solvunt (cf. ib.] p. 296, a. 1456 : omnes servi liberi, vulgariter «wolny» de quolibet manso per unum fertonem).
3. verba exemptae actionis czasowniki nieosobowe; verba impersonalia
GŁOG. Alex. II fol. B 4b : verba e-e actionis, vt: ningit, pluit, choruscat, in quibus .... intelligitur nominatiuus rectus vt: Deus vel: natura; uerba ... e-e actionis sunt, que significant actum, qui non dependet a nostra libera voluntate.
II.
1. wyłączony, wykluczony; exceptus, exclusus
MIECH. Sang. fol. IIa : nam Dei optimi maximi semper hac in re e-am esse volumus vltionem.
2. wyjątkowy; eximius, singularis
Tom. X p. 66 (a. 1528) : supplico ... Sanctitati vestrae... ut cum haec pensio constituta sit contra ... jus legatorum apud omnes gentes e-issimum, dignetur ... pensionem cassare.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)