Ogólne
Pełne hasło
Więcej

ERUCTO

Gramatyka
  • Formyeructo, eructuo
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -are, -avi, -atum
Znaczenia
  • I. propr.
    • 1. trans.
      • a. de animantibus: wyrzucać z siebie,zwracać (pobrany pokarm)
      • b. de rebus naturalibus: wydzielać, buchać czymś
    • 2. intrans. tryskać,wybuchać
  • II. transl.
    • 1. wyrażać słowami,wypowiadać
    • 2. przekazywać, użyczać,udzielać

Pełne hasło

ERUCTO s. ERUCTUO, -are, -avi, -atum
  • F.
  • Th.
  • Bl.
  • S.
  • Dc.
  • L.
  • A.
  • N.
I. propr.
1. trans.
a. de animantibus: wyrzucać z siebie,zwracać (pobrany pokarm); ructando edere,evomere. Glossa Pol. GLp p. 170: e-o «rzygacz» (cf. RFil XVI p. 360, saec. XV in.).
Constr. abs. vel sq. acc.,v. gr.
crapulam ( DŁUG. Hist. II p. 20 ; COPERN. OpM p. 54 ). ;
b. de rebus naturalibus: wydzielać, buchać czymś; eicere, emittere (v. gr.flammas).
Syn.
excutere ( MARTIN. OP. Chr. p. 85 ) .
2. intrans. tryskać,wybuchać; erumpere (de igne).
II. transl.
1. wyrażać słowami,wypowiadać; dicendo proferre. Glossa Pol.
GLb p. 121 : e-o ... «vislovicz».
N. in imagine
Verbum Dei
NIC. BŁ. Serm. I p. 325 : Christus est enim Verbum, quod Deus Pater de corde suo e-uit, non factum nec creatum, sed ab aeterno genitum.
2. przekazywać, użyczać,udzielać; tradere,porrigere, praebere
FormJ p. 94 : ut ... quam dies diei e-re non potuit, saltem nox nocti sompniis dormienti secretorum scientiam indicaret (alluditur ad Vlg. Ps. 18,3 ).
ArPrawn I p. 225 (saec. XV in.in) : paradisi fructum ... a me pregustatum ... nequaquam retinere potui, quin e-em egentibus in communicando.
KodMp IV p. 303 (a. 1435) : monasteria ... veluti quedam horrea ... suffragia... famescentibus animabus... administrent... velut refectus promptuaria sustentacionem conferant et e-ent (alluditur ad Vlg. Ps. 143,13 ).
Cf. Th. V 2,827,3 sqq.
Constr. ad
1—2:
a. sq. dat. ,
b. sq. coram:
SSrSil VIII p. 135 (a. 1462) : tanta ... coram rege e-vit.
c. sq. de cf.
d. sq. inc. acc.
Tom. XIV p. 827 (a. 1532) : criminationes ... in ... Carolum Caesarem ... e-tas.
Cf. Th. V 2,827,58 sq.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)