Ogólne
Pełne hasło
Więcej

ELIQUO

Gramatyka
  • Formyeliquo
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -are, -avi, -atum
Znaczenia
    • I.
      • 1. propr.
        • a. (liquores) oczyszczać (zwł. przez cedzenie)
        • b. (metallum) oczyszczać przez wytapianie
      • 2. transl. transl. objaśniać, tłumaczyć
    • II.
      • 1. + vim plurimam cruoris lacrimas wydawać z siebie, sączyć,wylewać Pass. wypływać, spływać
      • 2. wyciskać,wygniatać

Pełne hasło

ELIQUO, -are, -avi, -atum
  • F.
  • Th.
  • Bl.
  • S.
  • Dc.
  • L.
  • A.
  • K.
I.
1. propr.
a. (liquores) oczyszczać (zwł. przez cedzenie); defaecare, purgare (praec. colando).
b. (metallum) oczyszczać przez wytapianie; conflando purgare.
2. transl. objaśniać, tłumaczyć; declarare,interpretari
CantMAe I nr 5, v. 9a (saec. XIII) : ut res gesta protestatur, verax nomen e-atur a polo Poloniae.
Cf. Th. V 2,392, 64 sqq.
II.
1. wydawać z siebie, sączyć,wylewać; effundere, emittere, v. gr. vim plurimam cruoris ( DŁUG. Op. p. 228 ) , lacrimas ( MIECH. Chr. p. 370 ). Pass. wypływać, spływać; profluere
KADŁUB. p. 228 : nec est salubris liquor, qui de humilibus carectis et palustribus e-atur, quin eciam rudis brutorum natura ... naturalem foncium sitit puritatem.
NIC. BŁ. Serm. III p. 185 : oleum extorquendum vt melius e-etur, necesse est baccas ... aqua ferventissima perfundere.
Item in imagine
ib. I p. 423 : aqua puri tatis nostrae famae et sanguis tribulationis et passionis ... lachrymis e-atur.
2. wyciskać,wygniatać; exprimere,extorquere
MARTIN. OP. Serm. p. 175 nlb. : in torcularibus vinum ab acinis e-atur.
Praec. in imagine
lacrimas wyciskać łzy; i. q. exprimere
DokPaul p. 250 (a. 1449) : undositas lacrimarum, quas de purissimis affectibus amor ille divinus e-at.
DŁUG. Op. p. 210 : obsecrationes ... lacrymas et cruorem e-ntes.
Id. Hist. III p. 539 : lacrimas, quas magnitudo gaudii e-bat.
Item
suspiria et fletus ( ib. p. 61 ) . Constr. ad I—II: a. sq. ab :
KADŁUB. p. 3 : aurum e-atur a scoria.
Cf. Cf. Th. V 2,392,1O. b. sq. de, cf. et 1049, 7.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)