Ogólne
Pełne hasło
Więcej

DISTINCTUS

Gramatyka
  • Formydistinctus, destinctus
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -a, -um
  • Część mowyprzymiotnik
Znaczenia
  • I.
    • 1. wyodrębniony, odłączony, oddzielny
    • 2. odmienny,różny,niepodobny
      • α.
      • β.
      • γ.
  • II.
    • 1. dobitny, wyraźny,dokładny
    • 2. określony, wyznaczony (w czasie lub przestrzeni)
    • 3. wyróżniający się czymś, znaczny
      • α. + pretiosis lapidibus :ozdobiony
      • β. + maculis pokryty plamami
  • II. zepsuty,zniszczony?

Pełne hasło

DISTINCTUS s. DESTINCTUS, -a, -um
  • F.
  • Th.
  • S.
[comp. distinctior:
KADŁUB. p. 20 : equus maculis distinctior.]
I.
1. wyodrębniony, odłączony, oddzielny; disiunctus,separatus.
Additur
seorsum:
Visit. p. 418 (a. 1512) : privilegium propter sui vetustatem et malam conservationem ... seorsum a sigillis d-tum.
N. iur.
causa :
AKapSąd III p. 160 (a. 1512) : Jacobo negante eam causam annexam, ymmo dicente d-am.
Locut.
distinctis vicibus częściami,na raty; per partes
KsgKaz p. 179 (a. 1386) : muratoribus ... d-is vicibus dedimus XI 1/2 mrc.
Simili sensu
ad tempora distincta :
AGZ XIII p. 253 (a. 1447) : octuaginta marcas ... solvere super duo tempora d-a, videlicet quadraginta marcas a f(esto) s. Martini ... per annum et alias XL marcas ad festum Nativitatis Christi.
2. odmienny,różny,niepodobny; diversus,dispar, alius.
Distinguitur phil.
α. substantialiter ( WROCŁ. EpitConcl fol. s 11Ib) .
Simili sensu
essentialiter ( GOST. Th. fol. d IIIa ; ;additur divisim et univoce: WROCŁ. Dial. fol. B IIb).
Opp.
formaliter ( BYSTRZ. AnalPost fol. k IVa ; SZYDL. p. 32 ) ;, modaliter ( BYSTRZ. AnalPost fol. k IVa: item secundum modos: ExPhys fol. f Ib) , officialiter ( BYSTRZ. AnalPr fol. i IIb et saepius; item secundum officium ib. fol. a VII Ia) , proprietate ( WROCŁ. EpitConcl fol. e IVb).
β. realiter ( BYSTRZ. AnalPost fol. k IVa et passim), in re ( GOST. Th. fol. d IIIa) , ex natura rei ( WROCŁ. Epit. fol. d 11Ib), item ex obiecto (BYSTRZ. in MatFil IV p. 87 ).
Opp.
secundum rationem ( ExPhys fol. o I Va ; WROCŁ. Epit. fol. e IIIa). ;
γ. specifice ( BYSTRZ. AnalPr fol. a IVa et saepius; item specivoce id. Log. fol. o IIb ; ; specie id. Elench. fol. s Ia et saepius).
Opp.
individualiter ( GOST. Th. fol. e IIb) . Praeterea vocaliter ( BYSTRZ. AnalPr fol. n Vb ; ; secundum vocem ib. fol. a VII Ia) , numeraliter ( ib. ).
Constr. : indicatur a quo
a. sq. ab.
b. sq. adv. ab (ad) invicem ( BYSTRZ. Elench. fol. r VIIIa ; STOB. Aret. fol. g Va) ;. Indicatur qua re a. sq. abl. b. sq. penes:
BYSTRZ. AnalPost fol. 1 Ia : quaestiones d-e penes quesitum formaliter alio modo ... d-e penes modum querendi de eodem quesito.
c. sq. secundum, cf. sq.
II.
1. dobitny, wyraźny,dokładny; clarus,certus, definitus.
Dicitur praec. de
voce i. q. articulata.
N. locut.
labiis distinctis wyraźnie; expresse
DŁUG. Op. p. 118 : quod votum ... in sanctum Dei labiis d-is in plurimorum audientia devoverat.
N. phil.
cognitio ( GŁOG. Anal. fol. 118a ) , conceptus (syn. proprius: BYSTRZ. AnalPost fol. c VIIIb) , notitia (opp. confusa ib. fol. a Vb).
2. określony, wyznaczony (w czasie lub przestrzeni); designatus,definitus (loco vel tempore)
KodMp II p. 229 (a. 1313) : in prima die iudiciorum magnorum ter infra annum d-orum.
AGZ XI p. 167 (a. 1440) : in silvis non d-is alias «w nyerozgiechanich».
N.
zarysowany; adumbratus
DŁUG. Clen. p. 66 : lapides quadri proportionaliter d-i.
3. wyróżniający się czymś, znaczny; conspicuus.
Praec.
α. pretiosis lapidibus sim. :ozdobiony; ornatus (de veste sim. DŁUG. Op. p. 222 et saepius).
β. maculis pokryty plamami; maculatus, v. gr. equus (cf. ), pallium ( CALLIM. Greg. p. 26, 18).
N. abs. loco appellationis honorificae
DŁUG. in
CodEp III p. 132 (a. 1467) : presentibus ibidem d-is et nobilibus viris.
II. singulare: zepsuty,zniszczony? destructus?
DokMp I p. 421 (a. 1418) : hominibus ipsas villas inhabitantibus tum propter malam et d-am viam, tum etiam propter nimiam distantiam ... ipsam ecclesiam ... adire sit difficile.
AGZ XV p. 44 (a. 1466) : cistam d-am et concusam, cuius in signum unam seram attulit anichilatam.
Fortasse tamen utroque loco leg.
destructus.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)