- F.
- Th.
- Bl.
- S.
- L.
- A.
- N.
[pass.
pro act. in textu obscuro
StPPP VI II
p. 471 (a. 1398)
:
ita diiudicaris me de bonis meis.]
I.
propr.
1.
aliquid
badać sprawę, rozstrzygać, rozsądzić, wydać wyrok, zadecydować; causam cognoscere, decernere, sententiam ferre, constituere.
Glossae
Pol.
TPaw II p. 294 (a. 1394) : terminus ... ad d-ndum, «cu rosprawe».
AGZ XII p. 101 (a. 1442) : quod quidem caput ([ f., cf. supra II 174, 34 nondum] d-ta (ed. dyndicata), vulgariter «ossadzona», nec per quempiam ... iure vincta est.
Ib. p. 195 (a. 1449) : istam causam nescientes difinire et de-re, alias «roszandzicz».
Ib. XVI p. 69 (a. 1469) : domine iudex ... vulnera non de-as, alias «nye obszandzasch».
Constr.
a.
abs.
b.
sq.
dat.
personae et
quod:
KsgGrWp I p. 191 (a. 1394) : subjudex tibi hoc de-vit, quod eandem dominam non debes inpedire in ... hereditate Rokitnicza.
c.
sq.
dat. personae et
inf.
StPPP IX p. 17 (a. 1418) : ius de-uit Petro solo (i. soli ) iuramentum pre stare contra istam querulacionem.
d.
sq.
dupl.
acc.
KsgPrzem I p. 7 (a. 1404) : Ympner iure acquisivit, quod Iacussius pueros filii sui restituere debeat, et liber ab eo de-tus est.
Ib. p. 158 (a. 427) : Wolczko paruit iudicio quarto erga quendam (sic ) mulierem et est iustus d-tus ab ea.
e.
sq.
de.
f.
sq.
pro:
PrPol p. 395 (a. 1391) : pro XXXIV marcis diffiniendo d-re.
g.
sq.
inf.
ArSang II p. 34 (a. 1362) : partem molendini domino Raphaeli ... in perpetuum possidere d-uimus.
h.
sq.
acc.
c.
inf.
(saec.
XV).
2. aliquem
a.
zasądzić,sądzić czyjąś sprawę; iudicare
KsgKaz p. 140 (a. 1381) : secundum legem ad mortem d-tus et sentenciatus.
TPaw III p. 124 (a. 1389) : interrogare ... aduocatum ... cum scabinis in iudicio ... locatis, si iudicauerunt dominum Johannem ... et si formaliter d-erunt, «odsandzili».Ita saepius.
b.
oskarżać; accusare
OrtWp p. 23 (saec. XV—XVI) : sicut tota communitas hominem d-vit, alias«obzalowalo»... pro quinque marcis.
II.
transl.
1.
rozróżniać, odróżniać; discernere,
distinguere.
2.
oceniać; aestimare
MARTIN. OP. Marg. fol. o 6b : non sacrificiorum magnitudinem, sed merita offerentium Deus d-at.
PommUrk 111 p. 24 (a. 1287) : hoc solum d-uimus inter omnia, vt ... transitoriis contrahamus aeterna.
3.
zasądzić, przysądzić, przyznać wyrokiem sądowym;
sententia iudicis tribuere
TPaw III p. 69 (a. 1388) : ruit penam ... eo, quod pecunias d-tas (ed. diiugatas; i. multam )non exsoluit.
DyplMog p. 98 (a. 1397) : Urbano praedictum famulum cum bipenne d-amus et praesentibus adiudicamus pacifice tenendum etc.
4.
iudicium
rozpatrywać ponownie sprawę osądzoną?
rem iudicatam denuo cognoscere?
AGZ XVII p. 491 (a. 1503) : illa sunt adiudicata per commissarios ... et rogo non d-et vestra magnificencja, alias «nye poszodzay» iudicium commissarium.
II.
part.
perf.
pro
subst.
diiudicatum,,
-i
n.
ferei. q.
wyrok; sententia iudicis
TPaw III p. 12 (a. 1386) : eidem domine ... kmetones secundum juris iuridicem per decem marcas secundum nostrum de-um soluere opportuerint.
Ib. p. 18 : Petrus cum Andrea ruit sex marcas, quod non fuit ad ostensionem nostram, quum fuit de-tum.