Ogólne
Pełne hasło
Więcej

DETENTOR

Gramatyka
  • Formydetentor, detemptor
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -oris
  • Część mowyrzeczownik
  • Rodzajmęski
Znaczenia
  • I. nieprawy posiadacz, przywłaszczyciel
  • II.
    • 1. ten, kto kogoś siłą zatrzymuje (prawnie lub bezprawnie)
    • 2. ten, kto przetrzymuje, ukrywa kogoś u siebie

Pełne hasło

DETENTOR s. DETEMPTOR, -oris m.
  • F.
  • Th. (rec.),
  • S.
  • B.
  • L.
  • H.
  • Ha.
I. nieprawy posiadacz, przywłaszczyciel; qui aliquid praeter ius detinet, possessor non legitimus, alienae rei iniquus occupator
KodWp I p. 372 (a. 1267) : cum d-es plurium personatuum vel dignitatum seu beneficiorum... sint sacrorum canonum transgressores etc.
Ib. II p. 26 (a. 1290) : libros et res quascumque Cracoviensis... ecclesie restitui volumus per quoslibet d-es.
Ita saepius usque ad saec. XV.
Syn.
invasor ( AKapSąd II p. 705, a. 1501).
Additur
illicitus ( DokKKr I p. 150, a. 1387 et saepius), iniustus ( Lites I p. 95, a. 1339 et saepius).
Praec.
decimae (-arum) ten kto zatrzymuje,odmawia złożenia dziesięciny; qui decimam reddere recusat
KodKKr I p. 128 (a. 1290) : quarum decimarum fraudatores aut violenti d-es ... in ... nouissimo ... Dei iudicio dampnabuntur.
RHist XXX p. 178 (a. 1310) : eorundem fructuum d-es ad dictam quantitatem... archiepiscopo... persoluendam... compellat.
Ita saepius.
Syn. et iuxta positum
violentus fraudator, occupator ( StSyn III p. 47 ) .
II.
1. ten, kto kogoś siłą zatrzymuje (prawnie lub bezprawnie); qui alterum vi retinet (iuste vel iniuste)
ArPrawn IV p. 14 (saec. XIV med.med) : convictus in iudicio non potest recedere, nisi victori caveat de solvendo, alias adversario tradetur ligatus, qui si effugerit a captivitate d-um, erit liber et solutus preter furtum.
ZabDziej II p. 584 (a. 1489) : petens sibi citacionum literas nuncciatorias contra dictum d-em decerni (cf. contextum ).
ŁASKI ComPriv fol. 243b : si quis nocte ... ab aliquo detentus fuerit et pecuniam indebite d-i exhibuerit etc.
N.
pecorum:
ArPrawn VI p. 139 (a. 1554) : d-or pecorum in agro suo deprehensorum ... debet dare pecora ad fideiussionem.
2. ten, kto przetrzymuje, ukrywa kogoś u siebie; qui aliquem apud se servat, occultat
Dogiel I p. 34 (a. 1538) : promotores, d-es, hospitatores et complices dictorum maleficorum hominum.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)