Ogólne
Pełne hasło
Więcej

DEMENSURO

Gramatyka
  • Formydemensuro, multo, saepius, dimensuro
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -are, -avi, -atum
Znaczenia
  • I. propr.
    • 1. wykonać pomiar, pomierzyć
    • 2. wyznaczać przez mierzenie, wytyczać, wymierzać
    • 3. przydzielić komuś na podstawie pomiarów
  • II. transl. transl. szacować

Pełne hasło

DEMENSURO s. (multo saepius) DIMENSURO, -are, -avi, -atum
  • Th. (rec.
  • semel),
  • Bl. [
  • NR
  • ST R
  • ON Y:261]
[ pass. pro act. KsgMaz III p. 54 (a. 1434) : Boguslaus ... sibi Nicolao dimensuretur portionem hereditatis Przedborii.]
I. propr.
1. wykonać pomiar, pomierzyć; mensuram agere, metiri
ZapSądWp I p. 129 (a. 1403) : tenetur d-re wlgariter «wymerzicz» tertiam partem bonorumPrzetoczno.
KsgMaz II p. 32 (a. 1424) : Miczek ... debet cum ipso Sthiborio d-re alias «pomyerzicz» in duabus septimanis areas ... et idem Sthiborius debet geometrem ... adducere.
APozn I p. 300 (a. 1459) : muratores ... granicies et murum d-ntes et librantes ... recognoverunt etc.
2. wyznaczać przez mierzenie, wytyczać, wymierzać; metiendo designare, emetiri
KodKKr II p. 23 (a. 1357) : in ... silua nouam villam ... damus ... ad locandum, quotquot inibi poterint mansi d-ri.
KodWp III p. 320 (a. 1368) : mansos, quanto plures d-ri poterint, locare.
Ita vulgo saec. XIV—XV (praec. agros, mansos sim.).
Item
viam ( StPPP VI p. 253, a. 1524).
Constr.
a. sq. ad :
AGZ XIII p. 227 (a. 1447) : alios agros loco istorum agrorum debet d-re ad eandem aream.
StPPP VI p. 253 (a. 1524) : viam ad latitudinem sedecim cubitorum d-re.
b. sq. in c. acc.
DŁUG. LibBen I p. 25 : non sunt tamen agri d-ti in laneos (cf. ib. II p. 239)
. c. sq. super :
KodMp III p. 350 (a. 1383) : super solucionem census sex laneos d-uimus (cf. supra agros mensurauimus, laneos super censum exponendo).
3. przydzielić komuś na podstawie pomiarów; metiendo alicui tribuere
KsgMaz I p. 84 (a. 1408) : Iacussius non wlt d-re pueris meis partem hereditatis ... quam aquisiverunt iudicialiter.
Ita saepius saec. XV.
N. glossam Pol.
AGZ XIX p. 359 (a. 1483) : tenetur ipsis d-re alias «vidzelicz» sortem ipsorum.
Inde translato sensu
aliquem:
KsgMaz I p. 185 (a. 1416) : Iacobus, quantumcunque d-bitur, pro quolibet manso XI sexagenas... solvere tenetur.
KodMp I p. 190 (a. 1421) : kmetones... in prenominata villa quodquod (= quotquot ) d-ti fuerint, liberi et soluti vocabuntur.
Cf. DEMETIOR.
II. transl. szacować; aestimare
KsgŁawKr p. 80 (a. 1372) : omnia debita et omnes rationes sunt quitate ... et d-te per litteras scabinales et illorum racione debitorum ... Hilbrandus ... predicto Penak debet X mrc. ... persolvere.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)