Ogólne
Pełne hasło
Więcej

AVISAMENTUM

Gramatyka
  • Formyavisamentum, avizamentum
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -i
  • Część mowyrzeczownik
  • Rodzajnijaki
Znaczenia
  • I.
    • 1. zawiadomienie, doniesienie, oznajmienie, wiadomość, nowina
    • 2.
      • a. wici, powołanie na wojnę
      • b. wezwanie, zawezwanie
  • II.
    • 1. ostrzeżenie, przestroga
    • 2. zalecenie, wskazówka
  • III.
    • 1. kontakt, porozumienie
    • 2. przypuszczenie

Pełne hasło

AVISAMENTUM s. AVIZAMENTUM, -i n. (aviso)
  • Dc.
  • B.
  • BJ. (adv-),
  • H.
  • N. (adv-).
I.
1. zawiadomienie, doniesienie, oznajmienie, wiadomość, nowina; nuntius, actus certiorem reddendi aliquem
KodMp IV p. 274 (a. 1432) : cernentes quippe huiusmodi a-a fidei ... patenter derogare.
CodEp III p. 4 (a. 1446) : qui habito dictorum dominorum ([i. e. accepto a dictis etc.)] duorum baronum ... a-o, vadent ... ad ... ducem Boleslaum.
Ib. p. 28 (a. 1448) : noveritis nos scripta et a-a a ... Ieraslao ... transmissa recepisse.
Ita saepissime.
Syn. et iuxta posita
consilium ( DŁUG. Hist. IV p. 580 ) , instructio ( ib. IV p. 256 ), novitas ( AAlex p. 135, a. 1502) , rumor ( DŁUG. Hist. I p. 324 ).
Constr.
a. abs. cf.
b. sq. gen. subiectivo, cf.
c. sq. gen. obiectivo
AKapSąd II p. 907 (a. 1461) : decimare sine scitu ... canonici et a-o.
AAlex p. 351 (a. 1503) : vrae pti pro a-o novitatis gratias dicimus.
d. sq. de:
AKapSąd II p. 284 (a. 1482) : a-um de usuris sacerdotes bis in anno publicent.
2.
a. wici, powołanie na wojnę; evocatio ad bellum
AAlex p. 203 (a. 1502) : in terris Cracoviensi et Sandomiriensi est institutum, quod campiductor Creza, quamprimum a-um de Luczko afferetur, mox ipse cum familia sua progredietur et campum constituet.
Ib. p. 313 (a. 1503) : hi vero, qui de villis essent spiritualibus, quorum domini ad bellum non irent, cum ductoribus ad a-um clamoris et gladii supradictorum mittere (i. e. mitti) debebunt.
Ita saepius.
N. constr. sq.
ad :
Tom. IV p. 350 (a. 1518) : a-um ad expeditionem contra Turcos.
b. wezwanie, zawezwanie; vocatio, evocatio
CorpJP III p. 76 (a. 1507) : vestrae fidelitates circa perceptionem illorum censuum quibuslibet nostro nomine in vim citationis nostrae mandent et a-um dicant, quatinus etc.
StPPP III p. 96 (saec. XVI ineunte): quod si ... ad eiusmodi a-um loci capitanei in termino sibi praefixo coram officio castrensi comparuerit.
II.
1. ostrzeżenie, przestroga; monentis verba, monitus
DŁUG. Op. p. 556 : a-a, correctiones et reprehensiones amicorum Sbigneus... patienti animo tulit.
Id. Hist. I p. 89 : disertos tecum miscent ... sermones, crebris te coarguunt monitis, magnam a-orum congerunt supellectilem.
Ita saepius.
2. zalecenie, wskazówka; monitum, praeceptum
CIOŁ. Lib. I p. 103 (a. 1424) : supervenit ad nos ... magister Iohannes ... pro parte et nomine ... regis Francie et Anglie ... de a-o sui magni consilii et parlamenti ad nos missus.
DŁUG. LibBen I p. 293 : a-a pro bonis tenutae Pabianicze per me Iohannem Dlugosch concepta.
III. singularia
1. kontakt, porozumienie; commercium, contagio
CodVit p. 829 (a. 1429) : qui plurrima a-a habuerunt cum eisdem hereticis et hucusque habere non desinunt.
CodEp II p. 243 (a. 1430) : scirent se iidem Thaborite cum domino Romanorum rege, cum quo et a-a exercerent.
2. przypuszczenie; coniectura
WŁODK. p. 267 : et haec sint dicta probabiliter et per modum a-i, ad effectum ut haec materia taliter avisata determinationem sui debitam recipere valeat.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)