Ogólne
Pełne hasło
Więcej

ANTICIPO

Gramatyka
  • Formyanticipo, antecipo
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -are, -avi, -atum
Znaczenia
  • I.
    • 1. uprzedzić, zrobić coś wcześniej, przyspieszyć
      • a.
      • b. + aliquem
        • α.
        • β. iur.+ annos pubertatis przyznać komuś pełnoletniość w obliczu prawa przed ukończeniem przepisanego wieku
    • 2. przewyższać
  • II. przesunąć na wcześniejszy termin
    • a. abs.
    • b. + a ... ad:
    • c. + de ... in:
    • d. intrans. astr.

Pełne hasło

ANTICIPO s. ANTECIPO, -are, -avi, -atum
  • F.
  • Th.
  • Bl.
  • S.
  • Dc.
  • A.
I.
1. uprzedzić, zrobić coś wcześniej, przyspieszyć; praevenire, prius aliquid facere, maturare
a. aliquid.
b. aliquem :
AAlex p. 185 (a. 1502) : domini legati ... ante adventum meum uno die me a-erunt.
AKapSąd III p. 283 (a. 1503) : venerabili ... Nicolao ... suam Rmam Ptem morte sua a-nte.
N. locut.
α. i. q. ante capere
KADŁUB. p. 195 : urbem ... occupare intendunt, cuius presidium ... Cracoviensium antistes ... cum paucis amicissimorum a-at.
HUSSOW. p. 45 v. 1013: Turcus ... a-ns portus, firmans loca etc.
β. iur. annos pubertatis przyznać komuś pełnoletniość w obliczu prawa przed ukończeniem przepisanego wieku; pubertatem alicui in iudicio tribuere, cum annos legitimos nondum habeat
Dogiel I p. 186 (a. 1530) : dumque Elisabeth ... ad plenos pubertatis vel ... per dispensationem obtentos et a-os annos pervenerit, tum etc.
2. przewyższać; antecellere
KADŁUB. p. 80 : igitur Boleslaus, licet adolescentulus, maternis illum virtutibus a-at.
II. przesunąć na wcześniejszy termin; in priorem diem transferre
a. abs.
StPPP V p. XV (a. 1420) : parochiani ... debeant ... in Pascha corpus Christi suscipere ... vel feria sexta magna, vel sabbato scilicet in vigilia Paschae et sequentibus tribus diebus Paschae; alias si a-erint ... tenebuntur denuo suscipere.
b. a ... ad:
*Tom. III p. 189 (a. 1514) : equinoctium ad dies decem a primeva ejus positione sedem suam a-verit.
c. de ... in:
StCrac p. 94 (a. 1565) : domini ... celebrationem capitulorum de feriis sextis in ferias quintas a-ndo decreverunt et a-erunt.
d. intrans. astr.
COPERN. Rv. p. 158 : unde sequi necesse est, quod aequinoctia et conversiones videantur a-re.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)