Ogólne
Pełne hasło
Więcej

AMBITIOSUS

Gramatyka
  • Formyambitiosus, ambiciosus
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -a, -um
  • Część mowyprzymiotnik
Znaczenia
  • I. propr.
    • 1. rozległy, obszerny
    • 2. geom.+ a-a linea) recta)krzywa
  • II. transl.
    • 1. ambitny,próżny, żądny zaszczytów i chwały
      • α.
      • β. + saeculum
    • 2. usilny, natarczywy
    • 3. zachłanny, chciwv

Pełne hasło

AMBITIOSUS s. AMBICIOSUS, -a, -um
  • F.
  • Th.
  • Bl.
  • S.
  • A.
I. propr.
1. rozległy, obszerny; spatiosus, amplus
*MPH I p. 347 (a. 1076) : abbas ... monasterium ... destruxit aliud validioribus fundamentis a-ius construendo.
WAPOW. Chr. p. 14 : Gedanum, Elbingam et Toruniam ... a-a ejus terrae emporia.
Cf. Th. I 1855, 20 sqq.
2. geom. a-a (sc. linea) krzywa; curva (opp. recta)
COPERN. Rv. p. 42 : ipsa inaequalitas circuli et subtensae ... ad aequalitatem tendit, ut tandem ad extremum circuli contactum recta et a-a simul exeant.
Ib. eo iam pervenisse videmus, ubi rectae et a-ae differentia sensum prorsus evadit.
Cf. AMBITUS I B 1.
II. transl.
1. ambitny,próżny, żądny zaszczytów i chwały; qui honores et gloriam quaerit.
N.
α. praesumptio ( MARTIN. OP. Marg. fol. 78a ).
β. saeculum ( Tom. III p. 427, a. 1515 alluditur ad Ps. Ambr. Serm. cf. Th. I 1854,46 sq. ). N. constr. sq. ad:
MARTIN. OP. Marg. fol. 72a : a-us ad prelationem etiam si sanctus sit, reprobatur.
Cf. Th. I 1855, 65 sq.
2. usilny, natarczywy; magnus, ingens (de prece).
3. zachłanny, chciwv; cupidus, avarus (hoc sensu Vlg. I Cor. 13,15)
DŁUG. LibBen III p. 165 : decimas ... et proventus ... conscribenda duximus, ne ... quaestio super illis ... a quoquam a-o occupatore posset exoriri.
Id. Op. p. 268 : ut propriis contenti, manus ... corde a-o circumciso ab alienis continerent.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)