Ogólne
Pełne hasło
Więcej

ALLEVO

Gramatyka
  • Formyallevo, adlevo, alevo
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -are, -avi, -atum
Znaczenia
  • I.
    • 1. propr. propr. podnieść do góry
    • 2. transl. transl. podnieść, podkreślić, zaznaczyć
  • II. propr. transl. propr. et transl. uczynić lżejszym, ulżyć (zwłaszcza o podatkach)

Pełne hasło

AL-LEVO s. ADLEVO s. ALEVO, -are, -avi, -atum
  • F.
  • Th.
  • S.
  • Dc.
  • BJ.
  • N.
I.
1. propr. podnieść do góry; sublevare, tollere.
N. iur.
causam rozpocząć sprawę sądową; actionem instituere, litem intentare
ZabDziej III p. 72 (a. 1490) : in causa cum Andrea ... occasione deservitorum a-ta ... dictus dnus Iohannes ... cessit sibi decimam etc.
2. transl. podnieść, podkreślić, zaznaczyć; signare, extollere
*Tom. IX p. 90 (a. 1527) : ipsa res gesta per sese tam praeclara est atque insignis, ut sperem in ea magis humilitatem orationis meae a-ri et illustrari posse.
II. propr. et transl. uczynić lżejszym, ulżyć (zwłaszcza o podatkach); levius reddere, onus minuere (imprimis de vectigalibus)
KodMp IV p. 272 (a. 1432) : tante grauitatis onera ... erant importabilia nisi aliquo ... presidio a-entur.
N. constr.
a. sq. abl.
ROYZ. II p. 74 v. 55: versus ludentes legat et curis mentem a-et aegris.
b. sq. in:
KodPol III p. 309 (a. 1368) : incolis predicte civitatis in solutionibus ... a-etis, ne abinde homines de civitate recedant.
2. usunąć; tollere
CodEp I 1 p. 33 (a. 1409) : Allexander qui a-ns tenebras seu allevator tenebrarum dici debet.
3. ulżyć komuś; aliquem sublevare
Tom. VIII p. 194 (a. 1526) : ut nihil pretermittat orator noster, quod ad tuam stem a-ndam spectare videbitur.
Cf. supra nihil pretermisimus in tua ste juvanda.
Cf. ALLEVIO II 2.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)