- F.
- Th.
- S.
- Dc.
naganiacz na polowaniu; qui in venatione feras venatoribus adigit
KodPol II p. 659 (a. 1329) : omnem venationem ferrarum... secundum quod poterit capere a-or de loco inventionis usque ad locum, ubi capere poterunt venatores.Cf. AGITATIO I 3 b. AGITOs. AGITTO, -are, -avi, -tum F. Th. S. A. I. propr. A. de rebusI.
a.
trans,uderzać, potrząsać, chwiać czymś; concutere, pulsare.
N.
glossam
Pol.
RFil XXIV p. 354 (a. 1446) : a-rent «chwagely».
b.
intrans,chwiać się, drżeć; quati,
tremere
DŁUG. Hist. IV p. 423 : ad omnem au-] I ram ... arundine celerius a-ns.
N.
locut.
tempestas a-at
burza szaleje; i. q. saevit
KodWp II p. 98 (a. 1294) : si aliquis ... tempestate a-nte ... naufragium pateretur (cf.DŁUG. Hist. V p. 395 ) .
*CodEp II p. 458 (a. 1445) : videns maris seviciam et procellarum tempestatem sibi in faciem a-ntem. B. de animalibus
I.
pędzić,poganiać; pellere, agere.
N.
ad conspectum alicuius :
ArHist XI p. 410 (a. 1419) : donec ad (om. ed. ) conspectum nostrum, ubi... fuerimus constituti, a-verint equos.
2.
szczuć psami zwierzynę;excitare feras (canibus).
N.
locut.
equus feras a-ns
koń do polowania; qui ad venationes adhibetur
CodVit p. 613 (a. 1423) : duos equos unum portantem et alium feras (ed. seras) a-ntem.C.de hominibus:przepędzać, ścigać, napastować; fugare, insectari, affligere.
N.
glossam
Pol.
RFil XXII p. 11 (a. 1466) : a-tus «gabanego».
N.
in imagine
α.
.
*KodMp IV p. 415 (a. 1443) : hoc... Basiliense concilium,] quod tantis expugnationibus a-atur, defensare coneris. [[i.
DŁUG. Hist. IV p. 348 : parum abfuit, ut animam non exhalaret vinculis et foetore a-tam.
N.
constr.
in hostem
ruszać do ataku; impetum facere
SSrSil I p. 63 (a. 1482) : singulis noctibus quasi pugnaturi a-bant in hostes. I. transl. A.I. podniecać,pobudzać; incitare, stimulare (pass. doznawać podniety; i. q. affici v. g. furore).
N.
locut.
sollertia alicuius rei aliquem a-at
ktoś jest nadzwyczajnie biegły w czymś; aliquis alicuius rei admodum peritus est
KADŁUB.
p. 119
: algoristas ... quos calculandi a-at sollertia.
2.
męczyć, trapić, niepokoić; vexare, turbare (v. g. molestiis, tumultu,).
Syn.
quater
e (
AGZ II
p. 149,
a. 1456)
.
Pass. trapić się, cierpieć; angi, pati
*KodUJ II p. 32 (a. 1444) : etsi promittat Deus defensores Ecclesiae... in hoc saeculo a-ri, non permittit... veritatem ... vinci.
SSrSil VIII p. 188 (a. 1463) : Deus fideles suos interdum a-ri non tamen perire permittit.
3.
lżyć kogoś, szydzić, wyśmiewać; obiurgare, irridere, risu insequi.
N.
glossam
Pol.
RFil XXII p. 15 (a. 1466) : a-at «szwarzy». A.
I.
czynić coś, zajmować się czymś; agere, tractarea. aliquid (v. g. tradimenta, tractatus).
N.
locut.
a.
bellum
prowadzić wojnę; i. q. gerere. β.
dies festos
obchodzić uroczystości; i. q. celebrare. γ.curam, spem, deliberationem (consilium), sermonem i.
q.
curare, sperare, deliberare,
sermocinari.
δ.
filium Veneris
oddawać się rozkoszom miłosnym; i. q. libidini se dare
AConst p. 18 (a. 1248) : qui ... detinent suas concubinas ... de nocte a-ant filium Veneris et de die tractant Filium Virginis Gloriosae in altari.Eodem fere sensu clunem .Pass. odbywać się, dziać się; agi, fieri.
N.
locut.
duobus
m
odis
występować w dwóch postaciach; duplici specie apparere
DŁUG. Hist. III p. 232 : pestis ... duobus modis a-ta. Impers. de aliqua rechodzi o coś; i. q. agitur, quaestio est
CodEp II p. 161 (a. 1423) : pro magna parte a-bitur...de controversia, b. cum aliquotraktować kogoś w jakiś sposób; aliquem aliquo modo tractareCALLIM. Hist p. 38 : qua ratione .. cum Litifanis a-re oporteret.
2.
secum, mente
et abs. rozważać, przemyśliwać, zamierzać; deliberare, meditari, machinari.
Constr. a. sq.
acc.
a. sq.
inf. c. sq.
enuntiato
interrogativo.
3.
mówić;
dicere, sermocinari.
N.
locut.
variis rumoribus a-ri
być przedmiotem sprzecznych pogłosek; diversis rumoribus agi
Tom. I p. 211 (a. 1511) : res... dominii nostri variis rumoribus a-antur, aliquando enim dura, aliquando mitiora nobis nuntiantur.
4.
intrans,przebywać; degere, morari.
I.
iur.
t.
t.
I. in (contra) aliquem
et abs. wytaczać proces, występować sądownie przeciw komuś; iure procedere, agerea. trans,actionem, causam (in iure, coram iudice), differentiam sim.
Syn. movere (
StPPP VIII
p. 852, a. 1400
et saepius), tractare (
KodWp I
p. 441, a. 1279)
.
N.
glossam
Pol.
AGZ XIV p. 264 (a. 1448) : litis quaestionem a-at vulgariter «prze ssye».
N.
violentiam
skarżyć o gwałt; propter violentiam illatam quaerimoniam habere cum aliquo
ArPrawn II I p. 34 (a. 1347) : possunt illatam violentiam a-re (cf.ib. p. 660 ; StPPP I p. 102 ) . b. intrans. pro (de) aliqua re et abs.
N.
locut.
KodKKr I p. 245 (a. 1351) : Stephano pro eisdem ... kmethonibus ...et...] ortis querulose a-nte. c. [refl. iure (nescio an ex Pol. przeć się)
AGZ XIV p. 305 (a. 1450) : pro isto nolo me iure a-re alias «przecz» pro bonis domini ducis.
Ib. p. 450 (a. 1455) : actores non stant nec iure a-antur alias «nye prą sye»
. 2. iudiciumsprawować sąd; ius dicere
JusPol p. 275 (a. 1454) : capitaneus sua judicia non saepius a-et neque exercet (sic ,) sed solum etc.
I.
part. perf. ruchliwy; alacer, agilis.
N.
constr.
sq.
abl.
StPPP VII p. 109 (a. 1497) : ad capescenda arma valentiorem artubusque a-tiorem (ed. egitiorem).