- F.
- Th.
- Bl.
- S.
I.
intrans.
1.
a.
de animantibus: wyskakiwać,wybiegać,uciekać, (o duszy) ulatywać; extra vel foras salire,fere i. q. effugere,(de anima) evolare.
Additur
minando (
CodEp III
p. 594, a. 1492)
, statim, subito (
BRUNO Qfr.
p. 422
;
AKapSąd II
p. 758, a. 1511).
;Eodem sensu etiam
trans.
DŁUG. Op. p. 307 : mulier domum ... propriam e-ns ad aliam ... festina accurit.Cf. Th. V 2, 1863,53. 62. Occ. zeskoczyć, zejść,wysiąść; saltu descendere,desilire,egredi, v. gr. ab equo ( DŁUG. Hist. V p. 245 ) , de muro ( ArHist III p. 415, a. 1559) , de nave ( PommUrk II p. 316, a. 1275).
b.
de rebus: powstać, nagle się ukazać, pojawić, wybuchnąć; exoriri,exsurgere,erumpere (de igne, inundatione,saec.
XVI.
Praec.
wytrysnąć,wypłynąć; effluere, profluere.
Constr. : indicatur unde? sq. abl
., ab, de, ex.
Indicatur quo?
a.
sq.
usque ad :
PEREGR. fol. y IVb : de vulnere ... eius ... lac ... vsque ad vestimenta militis e-uit.
b.
sq.
inter:
MARTIN. OP. Serm. p. 452 nlb. : anima peregrini inter manus angelorum e-ijt et ... in celum deducta fuit.Indicatur quorsum? sq. part. fut. act.
DŁUG. Hist. I p. 110 : principissa de ... triclinio e-it experimentum denuntiatae novitatis palpatura.
2.
skoczyć,ruszyć przed siebie; prosilire,procurrere,proruere (praec. ad pugnandum,aggrediendum).
Additur
repente (de montanis:
MPH III
p. 26, a. 1275).
3.
a.
wyskoczyć do góry, nagle (po)wstać,podnieść się; fere i. q. sursum salire, , in altum proripi,surgere,celeriter erigi, elevari.
Additur
ad clamorem, sibilum (
CodEp I 2,
p. 46,
a. 1448
; statim:
CALLIM. Hist.
p. 112,26)
.
Constr. sq.
de.
b.
(prp. vi debilitata vel evanida) skakać, wyskakiwać z radości; exsultare
ROYZ. II p. 383, v. 9 : laeta fuit cunctis te moriente dies ... laeti e-uere omnnes.Cf. Th. V 2, 62 sq.
II.
trans.
1.
uniknąć czegoś,ujść przed czymś;
vitare,effugere
CantMAe I nr 137, v. 10 b (saec. XV ex.) : venerantes passionis ... meritum e-ent interitum in statera agonis.
2.
flammam
ziać (ogniem), wyziewać; evomere, exspirare, efflare
ArHist III p. 420 (a. 1566) : de armis ... Plomienczik hoc est capite leonis ... ex fauce sua flammam ignis exiligentis.