- F.
- Th.
- Bl.
- S.
- Dc. (-tus)
[pass.
pro
act.
infra 52.]
I.
de hominibus
A.
1.
wznosić się, ulatywać, iść (w górę, zwł. do nieba); elevari, ascendere (praec. ad caelum).
Constr. indicatur quo
a. ad, v.
gr. ad regnum caelorum (
JAC. PAR. II
p. 274
)
, ad Hesperidis hortos (id est ad leticias sempiternas:
AKapSąd I
p. 125, a. 1479).
N.
ad mortis contubernia
i. q. mori (
ListMił
p. 239
:
ne ... felleo dolore agitatus ad mortis contubernia e-rem)
, item
de morte ad vitam (i. aeternam
SprawWęg p. 16, a. 1370 : Kazmerio ... fratre nostro ... de morte ad vitam e-to ... succesio iure geniture in nos ... derivari debebat).b. sq. in c. acc.
NIC. BŁ. Tract. fol. a Va : martyres statim e-ant in celum.Indicatur unde a. sq. abl .
VAdAnt p. 46, 8 : sic illa sancta anima carcere suo e-at.b. sq. ab :
CodVit p. 760 (a. 1427) : ab hoc nequam seculo ... e-at.c. sq. de d. sq. adv. loci.
2.
a.
wzlatywać, unosić się, dążyć do czegoś; superiora petere
(praec.
eccl. ).
N. constr. sq. ad.
b.
wybijać się;
excellere.
Additur
altius (
IANIC.
p. 283
).
B.
1.
wybiegać, wyskakiwać skądś, szybko wychodzić; foras volando currendove exire, excurrere, se proripere.
2.
uchodzić, uciekać; aufugere, effugere.
Constr.
ad
1—2: a.
quo?
ad
vel
in
c.
acc.
b.
unde?
ab
(
KADŁUB.
p. 16
:
precipites a castris e-ant),
adv. loci (
CRIC.
in
Tom. VII p. 85, a. 1524 : nec scio, quo pacto nos hinc e-re debeamus).
II.
de rebus
1.
ulatywać; avolare, effugere, elabi.
N. constr. sq.
ab :
KodMp II p. 153 (a. 1283) : ab humana sepius e-at memoria, quod a ... testimonio literarum non recipit durabile tutamentum.Inde i. q. mijać; praeterire, exire
DokMp IV p. 172 (a. 1374) : e-ta (ita ms., ed. evocata) autem causa et expirata libertate saepedicti villani nobis de quolibet ... manso ... mediam marcam ... solvere tenebuntur.
2.
(ulatując) wyjść na jaw, dojść do czyjejś wiadomości; (volando) in lucem proferri, ad notitiam alicuius venire
ArLit I p. 11 (a. 1429) : ne facta collegii collegialiter tractata in publicum e-ent.
Ib. p. 12 (a. 1429) : cedulas ... ne occulta per eas prodantur aut e-ent, per ignem aut distractionem consumere.
CodEp I 2, p. 114 (a. 1450) : per urbem totam fama percrebuerat ... eadem si ad vos e-erant, non mirum etc.
Constr. sq.
ad vel
in c.
acc.
(ut supra).