Ogólne
Pełne hasło
Więcej

DOMINATIO

Gramatyka
  • Formydominatio, dominacio
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -onis
  • Część mowyrzeczownik
  • Rodzajżeński
Znaczenia
  • I.
    • 1. domini potestas, dominium (praec. ducis).
    • 2. iur. ius dominii, possessionis.
  • II.
    • 1. dominus regionis alicuius, princeps, dominator
    • 2. eccl. nomen cuiusdam chori angelorum.

Pełne hasło

DOMINATIO s. DOMINACIO, -onis f.
  • F.
  • Th.
  • Bl.
  • S.
  • Dc.
  • B.
  • L.
  • A.
  • H.
  • Ha.
  • N.
I.
1. władza (pana), zwierzchność, rządy; domini potestas, dominium (praec. ducis).
Eodem sensu abstr.
WROCŁ. EpitConcl fol. c IIIa : cum doctores dicunt: Spiritus Sanctus procedit prius auctoritate a Patre quam a Filio, auctoritas illa non importat d-em nec subiectionem in aliquo.
2. iur. prawo własności; ius dominii, possessionis.
II.
1. meton. ten,kto sprawuje władzę zwierzchnią nad jakimś terenem,pan, władca; dominus regionis alicuius, princeps, dominator
KodMaz(K) p. 21 (saec. XIII) : recognoscimus rex ... coram universis praesentibus et futuris d-bus ac eorum subditis in et extra civitatem Goram dominaturis et per totum dominium nostrum Polonicum inhabitandis.
Praec. loco
appellationis honorificae (de regibus, ducibus sim.)
KodWp I p. 493 (a. 1283) : ut nostra dignaretur d-o (dicit dux Premislaus II ) ... predicti militis donationem ... confirmare.
Ib.II p. 16 (a. 1288) : quod precium ... Reynoldus confessus ... est se ... recepisse ... petens a nostra d-e (dicit idem dux Premislaus ) ... quominus empcionem ... confirmaremus.
Ita vulgo usque ad saec. XVI. Additur principalis ( KodMp II p. 164, a. 1286). Appellantur ita etiam viri eccl. , v. gr. episcopi, canonici (reverenda : KodMp IV p. 219, a. 1425 ; praestans : DŁUG. Op. p. 188 et saepius) et magistratus saeculares, praec. iudices ( StPPP IX p. 63, a. 1467 et saepius). Cf. Th. V 1,1882,27 sq. Occ. de quolibet domino
AKapSąd II p. 825 (a. 1521) : rogat vos parva ancilla ... ut secum visionem hodie habere velitis, quia multum d-e vestra indiget.
2. eccl. t. t. pl. państwa (nazwa jednego z chórów anielskich); nomen cuiusdam chori angelorum. Glossa Pol.
RFil XXIV p. 359 (saec. XV med.med) : d-es «panuyączy».
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)