Ogólne
Pełne hasło
Więcej

CORRUPTELA

Gramatyka
  • Formycorruptela
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -ae
  • Część mowyrzeczownik
  • Rodzajżeński
Znaczenia
  • I. propr. corruptio, status putrescendi.
  • II. mores corrupti, corruptio. Explicatur
    • 1. violatio, laesio
    • 2. largitio, actus pecunia vel donis aliquem corrumpendi.
  • II. sermo corruptus

Pełne hasło

CORRUPTELA, -ae f.
  • F.
  • Th.
  • Bl.
  • S.
  • B.
  • BJ.
  • A.
I. propr. zepsucie, psucie się, gnicie; corruptio, status putrescendi.
N. meton.
PommUrk II p. 305 (a. 1275) : ne autem super premissis odientium persecutio locum habeat et in eisdem oriatur dubii c-a, presentem paginam ... nostri sigilli munimine roboratam dedimus.
*Ib. p. 407 (a. 1279) : cum vergentis in senium seculi c-a non solum defectum corporum, set et obliuionem actuum efficiat.
II. zepsucie moralne, demoralizacja; mores corrupti, corruptio. Explicatur
GLcerv p. 516 : c-a est peruersa consuetudo sacris canonibus inimica, «skaza».
Additur
carnalis et libidinosa ( DŁUG. Hist. I p. 189 ) , prava ( ConcPol II p. 117, a. 1528) . Plerumque in locut. consuetudo, quae corruptela potius dicitur (dicenda, censenda, appellanda est, dici debet *KodMaz(K) p. 429, a. 1238 ; *KodKKr I p. 68, a. 1256 et passim), consuetudo (mala) vel potius (immo) corruptela ( KodMp I p. 79, a. 1263 ; StPPP III p. 92, a. 1347 et passim), corruptela seu mala consuetudo ( PommUrk VI p. 304, a. 1325) , libertas aut potius corruptela ( CorpJP II I p. 324, a. 1515).
Praec.
1. naruszenie, pogwałcenie; violatio, laesio
Lites II p. 415 (a. 1392) : treuge pacis ... quas ... firmiter et absque c-a qualibet obtulistis continuo se tenere.
*Dogiel I p. 6 (a. 1395) : omnia et singula contenta in literis praedictis ... observabit inviolabiliter et sine qualicunque c- a.
N. fere i. q.
nadużycie; fraus, abusus
DŁUG. LibBen I p. 501 : pessimo abusu atque exemplo decimae manipulares ... solis sacerdotibus debitae ... per quandam c-am a laycis percipiebantur.
2. przekupstwo; largitio, actus pecunia vel donis aliquem corrumpendi.
Constr.
a. abs. b. sq. gen. personae. c. sq. gen. rei
DŁUG. Hist. I p. 88 : adversus ... c-as pecuniarum parum purus.
Ib. II p. 452 : erat autem Boleslaus ... a c-a munerum parum purus.
II. singulare: zepsuty, skażony język, styl; sermo corruptus
PAUL. CR. p. 128 : quem Guarinum non modo Latinae Graiaeque linguae cultorem nuncupat, sed incultae barbaraeque c-ae indefessum exterminatorem.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)