Ogólne
Pełne hasło
Więcej

CONTUNDO

Gramatyka
  • Formycontundo, contondo
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -ere, -tudi, -tusum
Znaczenia
  • I.
    • A. propr.
      • 1.
        • a. in minutas partes confringere, collidere, rumpere.
        • b. conterere, commolere, in pulverem redigere.
      • 2. laedere, caedere, vulnerare.
        • α.
        • β.
    • B.
      • 1. transl.
        • a. profligare, devincere
        • b. affligere, vexare
        • c. cogere, compellere
        • d. coercere, cohibere (affectus, cupiditates sim.)
      • 2. consistere
  • II. + arma i. q. conserere

Pełne hasło

CON-TUNDO s. CONTONDO, -ere, -tudi, -tusum
  • F.
  • Th.
  • S.
  • A.
I.
A. propr.
1. res
a. połamać na kawałki, pokruszyć; in minutas partes confringere, collidere, rumpere.
b. zetrzeć na proch, sproszkować, zemleć; conterere, commolere, in pulverem redigere.
Syn.
molere ( AGZ III p. 19, a. 1358) .
2. homines vel partes corporis: pobić, potłuc, zranić; laedere, caedere, vulnerare.
Iuxta ponitur
vulnerare ( Tom. VII p. 302, a. 1525).
Additur abl.
α. instrumenti
CRIC. p. 11, v. 31 : quin fles, quin strictis c-is pectora palmis?
β. causae
VHedv p. 638 : genuflexionibus sua c-erat genua.
B.
1. transl.
a. rozgromić, pokonać; profligare, devincere (hostes sim.).
Syn.
debellare ( DŁUG. Hist I p. 504 ).
b. gnębić, nękać; affligere, vexare
DŁUG. Op. p. 281 : insaniam daemonis ... obsessum c-ntis arguens.
c. zmusić, doprowadzić do czegoś; cogere, compellere
DŁUG. Op. p. 256 : frigore ieiuniorum et abstinentiarum Cunegundis carnis incentiva omni religionis conatu satagens extinguere et in obedientiam spiritus c-re.
d. poskromić, stłumić; coercere, cohibere (affectus, cupiditates sim.).
Syn.
vincere ( DŁUG. Op. p. 207 ) .
2. in imagine (pass.) ścinać się; consistere
PAUL. CR. p. 41, v. 17 : quae Riphaeis c-itur ora pruinis.
II. arma ścierać się z bronią w ręku, walczyć zbrojnie; i. q. conserere
PAUL. CR. p. 26, v. 339 : crudeles c-unt arma manipli.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)