Ogólne
Pełne hasło
Więcej

ANNUO-2

Gramatyka
  • Formyannuo, adnuo, anuo
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -ere, -ui, -utum
Znaczenia
  • I. propr.
    • 1. nutum dare (praec. capite, manu).
    • 2. astr.+ abnuere accedere, appropinquare (de planetarum motu)
  • II. transl.
    • 1. consentire, probare, permittere.
    • 2. + aliquid probare, promittere.
    • 3. + alicui (rei) favere, propensum esse.
  • III. + annuerit: postquam ad annos nubiles pervenerit.

Pełne hasło

AN-NUO s. . ADNUO s. ANUO, -ere, -ui, -utum
  • F.
  • Th.
et
  • Bl. (adn-)
  • S.
  • A.
[inf. praes. pass. annueri:
*Tom. IV p. 381 (a. 1518) : inducie ... quibus annueri ... perquisimus.
part. praes. annuantes:
KodKKr II p. 355 (a. 1411) : votis ... paternaliter annuantes.
gerund. annuandum:
ArHist VI p. 56 (a. 1479) : ad annuandum ac consulendum ... dno epo.]
I. propr.
1. skinąć (głową, ręką); nutum dare (praec. capite, manu).
2. astr. zbliżać się (o ruchu planet); accedere, appropinquare (de planetarum motu), opp. abnuere :
COPERN. Rv. p. 17 : minus etiam constat, terra-ne illis, an illa terrae a-ant et abnuant.
Ib. p. 325 : motus epicyclii erit ... a-ns semper et abnuens.
Cf. ABNUERE.
II. transl.
1. przychylać się do czegoś, godzić się, przyzwalać na coś; consentire, probare, permittere.
Syn.
consentire ( KsgŁawKr p. 227, a. 1397 et saepius);concedere ( PP II p. 184, a. 1454) .
Opp.
detrectare ( DŁUG. Hist. V p. 664 ).
N.
iur. przyznać, ustąpić; parti adversae concedere
KsgPrzem II p. 6 (a. 1445): constituit Plaszconem ... ad agendum contra Pytrzyconem pro vna marca ad a-ndum et acquirendum.
ZabDziej I p. 324 (a. 1562) : si autem a-erit habere agrum suam, tum debet reddere prime ratis duo marcas.
Constr.
a. abs.
b. sq. dat. (praec. precibus, votis sim.).
c. sq. acc.
CracArt IV p. 68 (a. 1423) : Claus a-uit predictam et in toto contentus extitit.
KodTyn p. 302 (a. 1439) : petitionem huiusmodi ... a-ntes.
*Dogiel IV p. 262 (a. 1529) : rex ... nostras preces ... benigne a-uit.
Cf. Th. I 791, 64 sq.
N.
partem alicuius
*SSrSil VII p. 87 (a. 1452) : pars communitatis ... partem ... consulum foverunt et a-erunt.
d. sq. acc. c. inf.
e. sq. inf.
PP II p. 184 (a. 1454) : quatenus desertationes villarum regalium ... locare et possessionatas efficere nostro regio assensu a-re et concedere dignaremur.
f. sq. enuntiate finali.
g. sq. ad vel in (nescio an ex Pol. ‛zgodzić się na coś’)
KsgŁawKr p. 227 (a. 1393) : Andreas … in resignacionem medii macelli ... a-uit omnimode ac consensit.
CodVit p. 391 (a. 1417) : ad hoc minime voluit votivum a-re condescensum.
DŁUG. Hist. III p. 174 : an ad ea, quae magister Cruciferorum ... expetit, a-ndum ... foret.
Ita in schedis nostris 10ies (cf. Th. I 791, 7 sed sensu paulum diverso).
h. sq. super:
APozn I p. 314 (a. 1460) : litteram super suam hereditatema-ntem et disponentem ... obligatus est.
N.
ArHist V p. 329 (a. 1412) : ut vocis vestrae ... favorabilter a-amus (certe leg. votis vestris).
Nonnumquam, occurrit sensu latiore: polecać, nakazywać, nakłaniać do czegoś; aliquid fieri iubere, mandare, ad aliquid faciendum adducere
KodMaz(K) p. 22 (a. 1067 scriptum asseritur, est vero saec. fortasse XVII): vicarius ... nostram regiam personam repraesentet et irrefragibili voto solus gaudeat, secundum quod, ac si nobis a-ntibus, inmutanter procedatur.
KH V p. 597 (a. 1402) : in quo corporali ... pater ... prout sibi humanitatis devotio a-uit ... officiavit.
AGZ IX p. 101 (a. 1468) : nos ... pacem partibus a-ntes.
2. aliquid potwierdzać, obiecywać; probare, promittere.
Syn.
acceptare ( *Lites II p. 395, a. 1390).
N. locut.
oboedientiam suam :
SSrSil VIII p. 180 (a. 1463) : oboedientiam suam (i. e. ei ) nullo modo a-emus.
N. iur.
AGZ XVIII p. 28 (a. 1469) : ipsum vadium ... ad acta ... in iudicio vestro inscribi, innotari, sibique ... capitaneo a-ndum et notificandum faciatis.
3. alicui (rei) sprzyjać, być przychylnym; favere, propensum esse.
N.
alicui in aliqua re :
*MPH II p. 64 (Ebbo): testorque Deum ... quod nec domino meo regi Lothario in tam grandi negotio a-rem.
KodWp II p. 5 (a. 1288) : comitis Boguslai ... serviciis fidelibus in his et aliis a-re cupientes.
III. singulare: 3. sg. fut. II. annuerit:
KsgPrzem I p. 236 (a. 1436) : tutor puellam debet seruare tamdiu quousque fiat thori viri matura; et cum demum a-erit, eam tradat viro, tunc ... debet ei dare plumas duas
etc.: skoro dojdzie do pełnoletności; postquam ad annos nubiles pervenerit.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)