- F.
- Th.
- S.
- Dc.
- BJ.
- A.
- H.
- N.
VITELO Persp. p. 143 : unus est albior,cf. Th. I 1502, 82]
I.
propr.
biały; nomen coloris, cui opponitur atrum, candidus.
Occurrit saepius in nominibus propriis
α.
locorum
Ecclesia A-a (v.
g.
KodKKr I
p. 302, a.
1364)
, Lutum A-um (
KodWp I
p. 210,
a. 1245).
β.
fluminum Dunacia A-a (
KodMp I
p. 45, a.
1245).
γ.
hominum
StPPP VIII p. 256 (a. 1398) : cum Petras. A-o de Przibislauicz.
ArHist V p. 126 (a. 1455) : Iohannem A-um de Vrządow.
DŁUG. Hist. II p. 189 : Lestco A-us dux.
N. nomen
gentis
Rutheni A-i (
IO. VISL.
p. 184
v. 22).
N.
locut.
α.
cerdo a-us
bialoskórnik;
albicerdo,
cf.
s.
v.
(
CodSil III
p. 2, a.
1299
et saepius).
β.
farina a-a
biała pszenna mąka;
siligo (
KsgŁawKr
p. 3, a.
1365
;
RachJag
p. 4,
a. 1389)
; item
panis a-us
biały chleb;
i. q. siligineus (
RachJag
p. 58, a.
1398
;
DŁUG. LibBen 1
p. 590,
;ubi falso legitur altus).
γ.
pecunia a-a
rodzaj drobnego srebrnego pieniądza; nummi argentei
CracArt I V p. 25 (a. 1396) : quelibet marca de numero 42 gross. nigrorum seu a-orum 44 gr.
AKapSąd III p. 123 (a. 1508) : de a-a pecunia Lythwanicali LXX sexagene.
δ.
stuba a-a
biała izba, w
której przyjmowano gości; cubiculum
salutatorium, exedra (
AKapSąd III
p. 9, a.
1453
et saepius), item sala a-a (
DŁUG. Hist. IV
p. 543
)
.
ε.
vestimenta a-a
bielizna; lintea
ArPrawn VIII p. 131 (a. 1415) : lectisternia et alia a-a vestimenta.
PP III p. 218 (a. 1452) : tunnicam ... panni et partem de a-is vestimentis.Eodemsensu res a-ae :
ZabDziej III p. 539 (a. 1498) : spoliavit domum … in argento, stanno, rebus a-is, vestimentis.
II.
transl.
1.
czysty, nieskalany;
purus, immaculatus
BRUNO Qfr. p. 388 : sanctorum qui post a-um et opus bonum acceperunt purpureae passionis aureum finem.
Id. Pass. p. 206 : habens de a-o martyrio spem vivam.2 . dojrzały; maturus.
N. in imagine
de eis, qui ad recipiendam fidem Christianam adoleverunt
ad
messem (ex
Vlg.
Ioh.4, 34,
*KodWp I
p. 48, a.
1206
;
*PreussUB I 1
p. 39, a.
1224)
.