- F.
- Th.
- S.
- Dc.
- BJ.
I.
propr.
iur.
t.t.
1.
odprzysiąc się, przez przysięgę wyprzeć, wyrzec
się; iuramento recusare ,respuere
a. aliquid (errores,haeresim,
furtum,ius possidendi,sim.).
b.
aliquem
DŁUG. Op. p. 351 : (archiepiscopus ) omnes clericos tactis ... evangeliis uxores ... et ... concubinas ... fecit a-re (cf. Hist. II p. 209).
c.
abs.
ArPrawn VII p. 213 (a. 1566) : prius quam in carcerem iuerit, iurabit iniussu suo caedem factam; si a-re nolit ... capitis damnabitur.
2.
przysięgą stwierdzić nieprawdziwość twierdzeń
powoda; iuramento id, propter quod quis in
ius vocatur, negare
ArPrawn X p. 347 (a. 1412) : Margaretha septimamet iurare debet et a-re querelam ... Heduigis.
Ib. p. 433 (a. 1414) : Martinus terciusmet a-bit, quod non vendidit sibi (sc. Johanni ) scolteciam.
3.
odprzysiąc,
komuś coś, tj. pod przysięgą stwierdzić, ze ktoś nie
ma prawa posiadania jakiejś
rzeczy; iuramento alicui ius alicuius rei possidendae negare
KsgGrWp II p. 19 (a. 1391) : Jaroslaus ... cum Nicolao ... habent terminum ... pro media hereditate ... quam sibi a-verint.
AKapSąd III p. 154 (a. 1511) : easdem XXX sexagenas ... veris et legitimis successoribus ... in iudicio ... inique et iniuste a-vit.
4.
a.
poenam pro aliquo
przez przysięgę uwolnić kogoś od kary; iuramento
aliquem a poena liberare
AKapSąd III p. 160 (a. 1512) : procurator capitanei ... proposuit, quod ipsi false a-verunt penam percussionis ... capitanei pro quodam ... Clesmyth.
b.
se ab aliqua re
przez przysięgę zwolnić,uchylić się od czegoś;
se iuramento ab aliqua re liberare, effugere aliquid
StPPP II p. 699 (a. 1464) : non admittent tibi hoc jus, quia bis te a-sti alias «odprzisyąglesz syą» a suspendio et scilicet a cremacione ignis.
ConcPol VI p. 305 (a. 1593) : iuramento corporali, quo se ab eiusmodi erroribus...a-verint.
5.
testem
odprzysiąc świadka tj. nie dopuścić
do złożenia przezeń
przysięgi; testem iurare non sinere
ZapSądWp p. 143 (a. 1403) : Swanthoslawa ... astitit suo termino contra Wlodaconem pro eo, quia testem suum a-vit, wlgariter «ot prziszangl», quem produxit contra Nicolaum ... et propter eiusdem testis abiuracionem perdidit ad ... Nicolaum ... campos,cf. ABIURATIO II. Eadem fortasse significatione
ArPrawn X p. 331 (a. 1411) : item superstitem sutorem debet solus a-re.
II.
transl. wyrzec się
czegoś; renuntiare alicui rei
ListMił p. 166 : pollutarum mulierum a-ta spurcitia voluptatis ludos in pueros transtulerunt.
III.
przysiąc; iurare
GALL p. 453 : ([Zbigneus)] ... se in cunctis ... obediturum et castrum Galli destructurum coram omnibus a-vit.
IV.
krzywo przysiąc; periurare
Tom. VII p. 382 (a. 1525) : Leonardus ... Philippum ... in sue fame deminutionem traduxit, asserens eum trina vice ... evangelium a-asse.