Ogólne
Pełne hasło
Więcej

EXORIOR

Gramatyka
  • Formyexorior, exhorior
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -iri. -tus sum
Znaczenia
  • I.
    • 1. med. surgendo apparere, oriri (de sole, fulgure, nube sim.), enasci, emergere (de plantis item med. de apostemate).
    • 2. + quaestione (ab aliquo: exsistere, ordiri, incipere.
  • II.
    • 1. nasci, oriri.
    • 2. apparere, exsistere.
  • III. fungitur vice vocis exordiendi

Pełne hasło

EXORIOR s. EXHORIOR, -iri. -tus sum
  • F.
  • Th.
  • S.
  • A.
  • L.
I. de rebus
1. wschodzić (o słońcu), pojawiać się (o zjawiskach meteorologicznych), wzrastać (o roślinach), ukazywać się (o wrzodzie); surgendo apparere, oriri (de sole, fulgure, nube sim.), enasci, emergere (de plantis item med. de apostemate).
2. sensu laxiore: pojawiać się, rozpoczynać, wynikać; exsistere, ordiri, incipere. Dicitur v. gr. de quaestione (ab aliquo: KodMaz(K) p. 354, a. 1231 : in rebus mobilibus dubitacionis questio sepe solet a posteris e-ri ), suspicione (contra aliquem: *Lites II p. 173, a. 1413) , controversia, lite sim. (coram aliquo: DokSZKr p. 13, a. 1373 ; DokMp I p. 310, a. 1403 ; inter aliquos: AGZ IV p. 155, a. 1447 et saepius), crimine, scandalo sim. ( VAdAnt p. 29, 2 ; AKap Sąd I p. 369, a. 1440) ;, citatione ( KsgCzer p. 174, a. 1417) , litteris (resignationis: APozn I p. 95, a. 1443).
II. de hominibus
1. urodzić się; nasci, oriri. Indicatur ubi, v. gr. Cracoviae ( StPPP VII p. 468, a. 1460) , quadam regione Opoliae ( HUSSOW. p. 62, v. 30 ).
2. pojawiać się, ukazać; apparere, exsistere.
III. rozpoczynać (mowę); fungitur vice vocis exordiendi
Tom. I p. 185 (a. 1511) : quod ad pacem Turcicam attinet, in hunc modum e-tus est.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)