Ogólne
Pełne hasło
Więcej

EXIGENTIA

Gramatyka
  • Formyexigentia, exigencia, exiencia, exientia, exigio
  • Etymologia exigo
  • Odmiana -ae
  • Część mowyrzeczownik
  • Rodzajżeński
Znaczenia
  • postulatum, necessitas; occurrit praec. in locut. iuxta (secundum) exigentiam alicuius rei i. ita ut res postulat exigitque
    • α. abs.+ iuris
    • β.
    • γ.
    • δ. gram. phil. mus.

Pełne hasło

EXIGENTIA, -ae f. scr. exigencia,,exiencia,, exientia (exigo)
  • F.
  • Bl.
  • S.
  • Dc.
  • B.
  • L.
  • H.
  • N.
  • K.
wymaganie, żądanie, potrzeba; postulatum, necessitas; occurrit praec. in locut. iuxta (secundum) exigentiam alicuius rei i. ita ut res postulat exigitque
KodKKr I p. 74 (a. 1258) : ecclesias ... secundum e-am cuiuslibet ... copiose dotando.
KodMp II p. 153 (a. 1283) : multas quascunque milites ... secundum e-am militalis dignitatis recipere pro se consueuerunt.
ArHist V p. 260 (a. 1506) : castellanus ... attendere ... debet, ut quilibet iuxta exientiam bonorum et statuti antiqui constitutionem in bello serviat.
Per abundantiam additur necessitatis (
RachDw III p. 151, a. 1570).
Praec.
α. iuris sim. ( KodWp II p. 118, a. 1296 ; PommUrk IV p. 376, a. 1309 et saepissime usque ad saec. XVI; simili sensu abs.
KodMp III p. 144, a. 1361 : scoltetus ... duos mansos habebit liberos cum omni iure ... secundum consuetudinem et e-am aliarum villarum.
Glossa Pol.
PrPol p. 67, a. 1405 : secundum iuris e-am vulgariter «sprawa»,
item fori ( IusMet p. 113, a. 1368).
β. termini iudicialis ( StPPP III p. 53 ; ZabDziej II p. 1, a. 1482 ;et saepius).
γ. criminis, culpae, delicti, excessus, facti, temeritatis ( KodMp I p. 188, a. 1319 ; DokMp I p. 181, a. 1373 ; CodEp I 1, p. 148, a. 1423— 1434 ; ArPrawn V p. 472, saec. XV ex.ex ; ib. I p. 394, saec. XVI med.med et saepius), laboris (operis), meritorum ( KodPol I p. 162, a. 1299 ; KodWp III p. 547, a. 1384 ; CracArt I p. 145, a. 1453 ; AKap p. 66, a. 1542 et saepius).
δ. temporis ( APozn II p. 94, a. 1481). Legitur etiam in textibus gram. et phil. , v. gr. Gramm. p. 183 (saec. XV) ; GŁOG. Alex. II fol. N IIb ; id. Hisp. fol. g Ia ;; ib. fol. D Ib ; ;item mus. FELSZT. OpCong fol. B la ; LIBAN fol. A 6b. ; EXIGIO cf. EXIGO
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)