Ogólne
Pełne hasło
Więcej

EXCANDESCO

Gramatyka
  • Formyexcandesco
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -ere, -ui
Znaczenia
  • I. + ad magnam indignationem in bilem in iras in magnum furoris nubilum cum vehementia ira, furore,indignatione incendi, irasci, exardescere. aestuare, flagrare, fervescere (i. bello)
  • II. abstr.exardescere, erumpere, exoriri.

Pełne hasło

EXCANDESCO, -ere, -ui
  • F.
  • Th.
  • S.
I. (sensu strictiore) de hominibus: zapalić się (zapłonąć, zawrzeć, wybuchnąć) gniewem; ira, furore,indignatione incendi, irasci, exardescere. Saepe additur ad magnam indignationem ( DŁUG. Hist. IV p. 343 ) , in bilem ( MIECH. Chr. p. 291 ) , in iras ( StKapWł p. 21, a. 1500) , in magnum furoris nubilum ( DŁUG. Hist. II p. 60 ) , cum vehementia ( AKap p. 42, a. 1538). In imagine de civitate: płonąć,wrzeć, burzyć się; aestuare, flagrare, fervescere (i. bello)
Tom. V p. 192 (a. 1520) : fervebat Italia, ardebat Germania, flagrabat Hispania ... Anglia e-bat.
Constr. : indicatur in quem
a. sq. dat.
b. sq. adversus:
MATTH. Rat. p. 87 : creatura creatori suo deserviens e-it in tormentum adversus iniustos (alluditur ad Vlg. Sap. 16,24 ).
Cf. Th. V 2,1201, 40 sqq.
c. sq. contra:
DŁUG. Hist. I p. 343 : rex ad magnam indignationem contra eos e-ns.
d. sq. in c. acc. Indicatur causa sq. pro:
StKapWł p. 21 (a. 1500) : fratres ... pro indebita dispensatione bonorum ... procuratoribus capituli ... e-unt in iras.
Indicatur modus sq. adv. vel locut. adv.
II. (sensu latiore) de abstr. rozgorzeć, gwałtownie wybuchnąć,powstać; exardescere, erumpere, exoriri.
Constr.
a. abs.
b. sq. contra:
RHist III p. XXX (a. 1502) : contra quem dum ... assertio prelatorum ... tanquam inhabilitandum eum e-ret etc.
c. sq. ex:
DŁUG. Hist. I p. 193 : disceptationem ex parvo ... momento e-isse.
d. sq. in c. acc.
e. sq. adv. vel locut. (v. gr. in dies, in horas).
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)