Ogólne
Pełne hasło
Więcej

CORRUMPO

Gramatyka
  • Formycorrumpo
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -ere, -rupi, -ruptum
Znaczenia
  • I. propr. depravare, delere, vitiare (praec. morbo), peius vel inutile reddere; o istotach żywych prawie tyle co: zabijać; de animantibus fere i. q. occidere; pass.: psuć się, niszczeć, rozpadać się; dilabi, pessum dari, diffluere.
  • II. transl.
    • 1. depravare, perdere, pervertere, pellicere ad malum. Praec.
      • a. ad stuprum pellicere, violare.
      • b. aliquem pretio mercari, donis ad causam suam perducere, fidem alicuius pretio labefactare.
    • 2. abstr. perdere, pessum dare.
    • 3. log. tollere

Pełne hasło

COR-RUMPO, -ere, -rupi, -ruptum
  • F.
  • Th.
  • Bl.
  • S.
  • Dc.
[3. pl. ind. plpf. act. corrumperant:
Lites I p. 189 (a. 1339) : Cruciferi eas oppresserant et virgines corrumperant.]
I. propr. psuć, niszczyć, uszkodzić, uczynić gorszym; depravare, delere, vitiare (praec. morbo), peius vel inutile reddere; o istotach żywych prawie tyle co: zabijać; de animantibus fere i. q. occidere; pass.: psuć się, niszczeć, rozpadać się; dilabi, pessum dari, diffluere.
Constr.
a. sq. abl. instr. b. sq. ad :
GOST. Th. fol. i VIb : omne, quod habet materiam, c-itur ad eam.
c. sq. in c. acc.
WROCŁ. Epit. fol. a Vb : materia prima est incorruptibilis, quia si c-retur, tunc in aliam materiam c-itur.
d. sq. in c. abl.
Syn.
destruere ( StPPP II p. 333, a. 1428 et saepius), falsificare ( BYSTRZ. Top. fol. e VIIIb) , tabescere ( KodKrak p. 363, a. 1456) .
Praec.
zepsuć, zniekształcić w wymowie; voces in sermone vitiare, vitiose pronuntiare.
II. transl.
1. homines eorumque mores sim.: psuć (moralnie), znieprawiać, skłaniać do złego; depravare, perdere, pervertere, pellicere ad malum. Praec.
a. skłaniać do nierządu, uwodzić, gwałcić; ad stuprum pellicere, violare.
Additur
stupro ( *Lites I p. 102, a. 1339) , vi ( MARTIN. OP. Chr. p. 54 et saepius).
b. przekupić; aliquem pretio mercari, donis ad causam suam perducere, fidem alicuius pretio labefactare.
Constr.
α. sq. abl. , v. gr. donis, muneribus, promissis, pretio, item odio et favore ( ZabDziej III p. 514, a. 1498).
β. sq. in c. acc.
MIECH. p. 188 : aduenas in necem ipsius a ... Ladislao c-tos.
γ. sq. per:
Lites I p. 151 (a. 1339) : dicto Czadrovicz c-to per promissionem pecunie.
2. abstr. marnować; perdere, pessum dare.
3. log. t. t. obalać, znosić; tollere
BYSTRZ. ParvLog fol. M Ib : nomina diminuentia non restringunt, eo quod c-unt siue alienant significationem termini.
Id. Top. fol. x Ia : calor et frigiditas non possent se mutuo c-re, si sint in eodem gradu.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)