- F.
- Th.
- Dc.
- B.
- BJ.
- A.
KsgMaz III p. 35 (a. 1434) : quotiens in penis ... condempnaverentur.]
I.
A.
iur.
t. t.
1.
homines
a.
de iudicio: uznać winnym, zasądzić, skazać na coś (zwł. zaocznie);
aliquem damnare, sontem esse declarare, poenae destinare (praec. absentem in iudicio). Opp.
absolvere (
Lites II
p. 300, a. 1413).
b.
de actore: przez oskarżenie spowodować skazanie kogoś; efficere apud iudices, ut accusatus damnetur, nocens
declaretur.
N. glossas Pol. ad
a-b :
AGZ V p. 192 (a. 1456) : in primo termino ... fratres potentes sunt c-re alias «zdacz» ... Andream (ita saepissime ).
Ib. XVI p. 28 (a. 1465) : episcopus et ... capitulum c-verunt alias «sdaly w odbicza» nobiles Iohannem et Mathiam (ita saepius ).
GLcerv p. 507 : c-tus in mortem «skazany na śmierć».Nescio an huc etiam pertineat
AGZ XIII p. 445 (a. 1464) : Iohannes ministerialis Posoka c-vit alias «swadl» nobil. Stephanum Swyatopek ... quia noluerunt dare pignus pro fertonibus regalibus.
Additur
α. contumaciter (
StPPP VIII
p. 312,
a. 1389
et saepius), item in contumacia (
ib. VII
p. 430, a. 1475).
β. decreto (iudicis:
StZiem
p. 90
et saepius), iudicialiter, in iudicio (
KodWp III
p. 251, a. 1364
et saepe), per (secundum) sententiam iudicis (
KodMp II
p. 124, a. 1264
et saepius).
Constr. : indicatur delictum
a.
sq.
abl.
CracArt IV p. 156 (a. 1456) : ad solvendum 100 mr. racione dampnorum erat c-tus.Ita saepius.
b.
sq.
de,
propter.
c.
sq.
pro :
StPPP VIII p. 460 (a. 1398) : ad LX marcas pro capite ... c-atur.
ArPrawn l p. 26 (a. 1407) : ipsum ... pro ... infamacione ... c-ntes.Ita saepe. Cf. Th. IV 124,59 sq.
d.
sq.
quia, (eo) quod. Indicatur poena
a.
sq.
dat.
JANKO p. 701 : carceribus c-tum ... in vincula conjecit.
KodUJ II p. III (a. 1449) : hominem sine causa cognita morti c-ndo.Ita saepius.
b.
sq.
abl.
c.
sq.
ad, v.
gr. ad damnum (et interesse:
StSyn VI
p. 17
)
, ad aliquam pecuniam (
StPPP VIII
p. 460,
a. 1398
et saepissime), ad percepta (
KodKKr I
p. 191, a. 1332)
, ad poenam (
ArPrawn IV
p. 340,
a. 1347
et saepissime), ad satisfactionem (
StZiem
p. 99
).
N. sq.
ad
c.
gerundio (
StPPP II
p. 116,
a. 1401
et saepissime), item
sq.
inf.
StPPP VIII p. 818 (a. 1400) : c-batur ad penam XV et frumenta soluere.
ArPrawn I p. 26 (a. 1400) : ipsum... ad penam «panczdzeszant» ... consuetam pro huiusmodi infamacione solvi c-ntes.
d.
sq.
in
a. acc.
e.
sq.
in
c.
abl.
KodWp I p. 139 (a. 1234) : c-amus ipsam ... in pena XXX marcarum auri.
StSyn III p. 33 (a. 1320) : contrafacientes in una marca argenti... c-ntes.
AGZ XIX p. 290 (a. 1478) : hos ... burgrabius ... c-vit in capitibus.
AKap Sąd III p. 192 (a. 1517) : eos in pena ... capitis ... c-ti.
Dicitur etiam
in (litis) expensis (
KodWp II
p. 382, a. 1325
et saepissime),
in fatigis (
ZabDziej II
p. 491, a. 1488
et saepius), in lucro
(
AGZ V
p. 192, a. 1456
et passim), in perdito
(
ib. XIV
p. 300, a. 1450
et passim),
in petitis
(
ZabDziej II
p. 12, a. 1482) , in vadio (duplicato:
ArPrawn I
p. 268, a. 1553
et saepius), denique
in vulnere (
StZiem
p. 92
).
f.
sq.
pro :
AGZ XI p. 366 (a. 1451) : domini c-verunt Cobilenski pro viginti marcis, quia non secundum iuris formam terminum postposuit.Indicatur persona adversarii sq. dat.
2.
res
a.
causam
potępić; damnare
KodMp II p. 179 (a. 1290) : de causis quibuslibet c-tis.
DŁUG. Op. p. 40 : nec causam pontificis s. Stanislai, quam instruxerat perire, audebat rex Boleslaus c-re.
b.
poenam
wyznaczyć, przysądzić; irrogare, statuere
KodMp III p. 17 (a. 1336) : de penis quibusuis iudicialiter c-tis.
StPPP VIII p. 256 (a. 1388) : ipsam poenam iniusto termino c-uit.
Ib. p. 293 (a. 1388) : terminum ... pro pena XV ... contumaciter c-ta.Ita saeiups.
N. de pecunia
ZabDziej II p. 345 (a. 1486) : pro duobus grossis c-tis pro impensis.
c.
litteras, litem
unieważnić, umorzyć; abolere, tollere
ArPrawn X p. 153 (a. 1405) : nullum vigorem eisdem litteris post hoc adiudicamus habere et ipsas c-amus.
AGZ XI p. 29 (a. 1427) : lites, si que orirentur ... omnimodum vigorem ipsorum anichilantes et mortificantes et c-ntes.
3.
abs.
wydać wyrok ostateczny; sententiam peremptoriam ferre
AGZ XI p. 387 (a. 1453) : si Premislie c-bunt alias «bande zdawacz» in istis terminis proximioribus, tunc hic ([sc. in Sanok) ]eciam erunt termini condempnativi.
Inde
terminus condemnatus
termin zawity, tj. ostateczny, taki, na którym zapadał wyrok; in quo iudicis sententia ferebatur
StPPP VIII p. 360 (a. 1390) : si non conposuerit, tunc ad terminum c-tum debet conparere ad terminos ... secundos.
AGZ XV p. 4 (a. 1457) : ad terminum c-tum «ku zdanemu roku» alias «zawithemu».
Ib. XII p. 291 (a. 1464) : terminum habent c-tum «sdany» ad terminos proximos particulares.Cf. CONDEMNABILIS CONDEMNATIVUS CONDEMNATORIUS PEREMPTORIUS.
B.
eccl. potępić, obłożyć klątwą; anathema ferre,
excommunicare.
II.
transl.
1.
potępić, odrzucić, zganić; reprehendere, repudiare, improbare,
v.
gr. conclusionem, memoriam alicuius.
2.
ukarać; punire
PommUrk VI p. 34 (a. 1321) : principum intersit ... ipsarum viarum discrimina et pericula debiti supplicii cau terio c-re.
AKapSąd III p. 142 (a. 1510) : si non faciam istud, Deus me c-et in anima et corpore.
III. (per falsam etymologiam a voce
damnandi)
zniszczyć, przynieść szkodę; damno afficere, damnare
PommUrk I p. 485 (a. 1273) : marchiones terram ... grauiter spoliaverunt et ecclesiam nostram multum c-uerunt.Cf. Th. IV 125,78 sqq.