Ogólne
Pełne hasło
Więcej

AUGMENTATIO

Gramatyka
  • Formyaugmentatio, aucmentacio, augmentacio
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -onis
  • Część mowyrzeczownik
  • Rodzajżeński
Znaczenia
  • I. trans.
    • 1. amplificatio, multiplicatio, auctio
    • 2. additamentum, appendix
  • II. incrementum

Pełne hasło

AUGMENTATIO s. AUCMENTACIO s. . AUGMENTACIO, -onis f.
  • F.
  • Th. (rec.),
  • Bl.
  • S.
  • Dc.
  • B.
  • BJ.
  • A.
  • N.
Explicat
STOB. Parv. fol. F VIb : a-o ... capitur generaliter pro quacumque maioratione quantitatis.
I. trans.
1. zwiększenie, rozszerzenie, pomnożenie; amplificatio, multiplicatio, auctio
KodWp I p. 254 (a. 1251) : ut autem donatio et promissio patris nostri et confirmatio nostra et a-o privilegiorum presentibus temporibus et futuris maneat inconcussa etc.
KodMp I p. 133 (a. 1286-1289): in a-em dicte aree uel dilationem obtinebunt etc.
PommUrk III p. 103 (a. 1290) : nos cum consulibus de a-e mansorum ... concordauimus in hunc modum.
N. glossam Pol.
GLb p. 11 : a-o «przisporzenye, rozmnozenye».
N. de pecuniis
APozn I p. 122 (a. 1446) : florenos per tutores predicti pueri predicto domino Dobrogostio racione a-is et in censum datos.
2. dodatek, uzupełnienie; additamentum, appendix
StPPP II p. 901 (a. 1495) : Petrus ... a judicio affectauit euasionem propter a-em citationis ad satisfaciendum super citationem capitalem dicens isto fore (i. e. ea re fieri ) a-em, quia in concitatione ad satisfaciendum dampna essent descripta, et in citacione non.
Cf. AUGMENTO I 1 α.
II. Intrans, wzrost, przyrost; incrementum
VITELO OpM p. 38 : omnium natura constantium positus est terminus, scilicet magnitudinis et augmenti, et haec operatio dicitur a-o.
KodUJ I p. 75 (a. 1409) : sacra fides Christiana per huiusmodi ... verbi Dei praedicationem ... a-em suscepit et suscipiet.
GŁOG. Phys. fol. E 3a : nimia flegmatis a-o ... sputum exauget.
Id. Anim. fol. 77b : a-o non potest fieri nisi per calorem naturalem.
N.
propria vel sua korzyść, zysk; commodum, lucrum
*Lites II p. 125 (a. 1245) : pro a-e propria eos magis reddere volentes proniores.
AGZ XII p. 150 (a. 1446) : ceterum quisque eorum potest allocare ... homines, quo plus potuit ad suam a-em.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)