Ogólne
Pełne hasło
Więcej

APPROBO

Gramatyka
  • Formyapprobo, adprobo
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -are, -avi, -atum
  • Część mowyczasownik
Znaczenia
  • I. probare, accipere, confirmare (praec. acta publica)
  • I. tribuere, assignare

Pełne hasło

AP-PROBO s. ADPROBO s. APROBO, -are, -avi, -atum
  • F.
  • Th.
  • Bl.
  • S.
  • Dc.
  • N.
I. pochwalać, uznawać, zatwierdzać (zwł. akty urzędowe); probare, accipere, confirmare (praec. acta publica).
Syn.
acceptare ( KsgHenr p. 130 et saepius),confirmare ( Lites II p. 98, a. 1413 et saepius), consentire ( CodEp III p. 188, a. 1474) , laudare ( ib. ), ratificare ( PrzywKr p. 5, a. 1355 et saepius), ratum et gratum habere ( AKap Sąd 11 p. 94, a. 1434).
Opp.
reprobare ( Lites II p. 146, a. 1413).
N.
iurisdictionem uznać kompetencję sądu
AKapSąd III p. 136 (a. 1509) : mgro Alberto ... a-nte ibidem iurisdiccionem domini.
Cf. ib. p. 176 (a. 1513).
Simili sensu
iudices ( Lites I p. 7, a. 1320).
N. constr. sq.
in :
KsgHenr p. 130 : custode hec acceptante et in omnibus a-nte.
2. potwierdzać,przyznawać; affirmare,assentiri.
3. zalecać,pochwalać, usprawiedliwiać; commendare,laudare, probare. I. dowodzić, wykazywać, uzasadniać; ostendere, docere, comprobare. Praec. iur. t. t. dowodzić czegoś w sądzie; iudicibus aliquid probare.
Syn.
docere ( ArPrawn X p. 186, a. 1406 et saepius),sustentare ( StPPP VIII p. 922, a. 1400).
N. glossam Pol.
ZapSądWp I p. 174 (a. 1403) : non a-ns vulgariter «nedoszedwszi gich pravem».
Constr.
I. indicato quid a. sq. acc. b. sq. acc. c. inf. c. sq. quod (quia) :
KodWp III p. 223 (a. 1363) : dominus archiepiscopus... privilegio ... Kasimiri... regis... evidentissime a-vit, quod etc.
ArPrawn VIII p. 64 (a. 1396) : Nicolaus opposuit se a-re testibus, quia etc.
d. sq. pro :
KsgMaz I p. 182 (a. 1415) : Skorosz ... Paulum ... pro siligine non a-vit. KsgCzer
p. 116
( a. 1418) : Petrus... a-at Awstachium ... pro septuaginta grossis,
e. sq. super:
TPaw III p. 192 (a. 1391) : Iakim ... est super calumpniam a-tus.
Ib. p. 289 (a. 1393) ! Licowski euasit ... Pachnam ... pro septem marcis gross., super quas testibus a-uit. 2. indicato qua rc a. sq. abl. testibus (saepissime)
ArPrawn VIII p. 64 (a. 1396) : Nicolaus opposuit se a-re testibus (cf.
ib. p. 80, a. 1398). ArHist VIII p. 462 (a. 1397) : a-uit testibus dignis contra Smisconem de ibidem etc. Praeterea
StPPP VII p. 320 (a. 1423) : nobilitatem suam a-uit sex nobilibus.
KsgŁawKr p. 296 (a. 1396) : domina ... suam voluit iusticiam iuramento ... a-re.
KsgMaz I p. 188 (a. 1416) : ego habeo iudicium (i. e. sententiam iudicum ) et paratus sum ... ipsum kmethonem eo a-re.
AGZ XIV p. 371 (a. 1453) : Snathin debet a-re iudicio super istum hominem Gyvan.
Simili sensu
ib.
p. 372 (a. 1453) : Snathin debet super ipsum a-re iudice (ed. iudicem) Mrosz.
KodWp III p. 223 privilegio cf. c. sq. cum :
StPPP I p. 273 (a. 1377) : debet eum cum testibus a-re.
KsgMaz I p. 173 (a. 1415) : Petrus ... a-at Mroczkonem ... eciam cum uno teste,
d. sq. per :
ArHist II p. 254 (a. 1357) : per iuramenta eorundem testium... sufficienter ... a-uit.
e. sq. num.
KsgMaz I p. 173 (a. 1415) : Grzimka ... a-at Ratiborium ... metsecunda, testis Bogusz.
Ib. infra Ratiborius ... contra Grzimkam ... a-bat metsecundus, testis Micosius. 3. indicato cui a. sq. super (contra):
ArPrawn X p. 79 (a. 1399) : noster honos sic constat, si contra nos a-re posset.
AGZ XIV p. 386 (a. 1453) : ego sum paratus a-re istam violenciam super nobil. lohannem.
Ita saepius. a. sq. acc. StPPP I p. 273 cf.
KsgMaz I p. 3 (a. 1400) : Iacussius de Recouo a-at fratres de Trz0szeuo.
Cf. etiam et 660,50.
Item pass.
TPaw III p. 192 (a. 1391) : Jakim ... similiter est super calumpniam a-tus. IusPol
p. 314
( a. 1479) : vidua non in alia veste nisi in nigra ... debeat ambulare ... alias si excesserit et per aliquem ... a-ta fuerit, bonis omnibus mariti sui privari debet.
DokPrz p. 64 (a. 1516) : qui ex civibus tempore nocturno ignem in laribus suis a-ti fuissent habere.
N. impers.
StPPP IV p. 57 (a. 1396) : oraciones pro ... usurarijs ... non fiant, nisi ... ipsi ... satisfacere a-entur illis, a quibus ... usuras... extorserunt.
I. przyznawać,przydzielać; tribuere, assignare
AGZ II p. 74 (a. 1424) : villam ... ecclesiae damus, a-amus, incorporamus, adiungimus.
KodUJ III p. 180 (a. 1491) : pro ... ipsius altaristae ... sustentatione ... census ... realiter ... do, dono, assigno, a-o et annecto.
Dogiel IV p. 242 (a. 1526) : civibus Gedanensibus per praesentes literas... concedimus, damus, inscribimus et a-amus ita, ut a ... singulis navibus ... duos denarios ... sublevare ... valeant.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)