Ogólne
Pełne hasło
Więcej

AGGREGO

Gramatyka
  • Formyaggrego, agrego
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -are, -avi, -atum
Znaczenia
  • I. propr. ad gregem addere, gregi coniungere
  • II. transl.
    • 1. alicui adiungere (pass.: se adiungere), adnumerare.
    • 2. + Th. colligere, congregare
  • III.
    • 1. de fundis, terris
      • a. in unumcogere
      • b. ceteris adiungere
    • 2. assignare alicui
    • 3. colligere
    • 4. + Th. addere
  • IV. phil. compositus, qui ex pluribus elementis constat

Pełne hasło

AGGREGO s. AGREGO, -are, -avi, -atum
  • F.
  • Th.
  • S.
  • BJ.
  • N.
I. propr. połączyć z resztą trzody; ad gregem addere, gregi coniungere
ArPrawn V p. 74 (saec XV): iumenta … ad gregem a-ta.
Etiam in imagine
*CodEp II p. 69 (a. 1415) : errantes vel devios nec non hereticos ... et hostes Romane ecclesie gregi fidelium ... paternaliter a-re et ad gremium nostrum ... reducere.
II. transl. de hominibus
1. połączyć (pass.: przyłączyć się) z kimś, zaliczyć do; alicui adiungere (pass. : se adiungere), adnumerare.
Constr. c. dat.
2. zgromadzić, zebrać; colligere, congregare (cf. Th. I 1322, 36 sqq.)
GALL p. 452 : quanto citius suum exercitum a-vit.
DyplMog p. 27 (a. 1278) : facultatem ... a-ndi homines inquilinos.
N. constr.
KsgMaz III p. 241 (a. 1437) : nos in domus suas a-re tenentur.
III.
1. o własności ziemskiej, terytoriach; de fundis, terris
a. połączyć w jedną całość; in unumcogere
KodMp II p. 262 (a. 1327) : intendentes vtilitatibus nostris bona siue hereditates nostras insimul volentes a-re.
cf. DŁUG. LibBen III p. 148 .
b. przyłączyć do innych; ceteris adiungere
KodMp II p. 68 (a. 1242) : que silva … est a-ta ville prenominate.
StPPP III p. 78 (a. 1532) : omnia illicite ab eodem regno alienata aut distracta ... ad ius et proprietatem eiusdem regni mei a-bo.
Tom. I p. 22 (a. 1508) : omnia mense regie bona a-vit.
Simili sensu de abstr.
KodWp III p. 337 (a. 1369) : vota votis a-re.
2. przydzielić komuś; assignare alicui
KodMp II p. 189 (a. 1292) : de culpis vero seu de penis iudicij aduocato ... tertia pars vsuum cedet pro nobis duabus partibus a-tis.
3. gromadzić; colligere
DŁUG. Op. p. 234 : in eroganda potius facultate ... ducali ... quam in a-nda occupata.
4. dodać; addere (cf. Th. I 1321, 34 ex Boethio)
KodTyn p. 534 (a. 1488) : quod totum a-tum facit centum et tres marcas.
IV. part. perf. phil. złożony,zbiorowy; compositus, qui ex pluribus elementis constat
STOB. Parv. fol. J VIIIb : substantiam concipimus hoc conceptu a-to, videlicet: ens per se, ens non in alio etc.
GŁOG. Anal. fol. 166b : diffinitio a-ta ex diffinitione subiecti et passionis.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)